Всеобщая и локальная истории.
1)Всеобщая – Эфор из Кимы, Тимоген из Александрии, Помпей, Полибий:- рационалистические традиции, торжество Рима, разл источники, против традиц-го сочинения речей , - главное – информация свидетелей. историк д.б. исследователем, кратко, последовательно.
2)Локальная – Тиней из Тавромены ввел нов хрон-ю по греч олимпиадам; Берос из Вавилона ист Вавилона, исп местные записи, легенды, мифы; Манифон из Египта.
Перегеза – исторический путеводитель: Повсаний «Описание Эллады» - исп. труды др историков, его интересовала архаика.
Сатирический памфлет Лукиана из Самосаты отражает весь цикл написания истор-м труда, против заимствований.
5. Гістарычная думка старажытнага Рыму ў рэспубліканскі і імперыялістычны перыяды.
Гістарычнымі запісамі ведала калегія жрацоў-пантыфікаў. Заснавалі гісторыю як літаратуру аналісты (ад слова аналы-год) - аўтары аналаў - кароткіх сухіх запісаў па гадах. Вылучаюць 2 пакаленні аналістаў: старэйшыя - пісалі на грэчаскай мове, Фабіпіктар, к II пач. I ст. да н.э. малодшыя аналісты - Клаўдзій Квадрыгарыя, Валерый Анціата, пісалі на грэчаскай і лацінскай мове.
Характэрны пераказ міфаў і легенд і спасылка на іх. Міфы сталі асновай для працы Марка Порцыя Катона “Пачаткі” на лац. мове.
I ст. да н.э. з’явілася мемуарная літаратура: Юлій Цэзар “Запіскі аб Гальскай вайне”, Салюсцэй “Кацеліна”, “Югурта”, галоўная крыніца асабістае назіранне.
|
|
|
Ціт Лівій “Гісторыя” 142 кнігі да нас дайшло 35, выкарыстаў форму аналаў пры апісанні гісторыі Рыма з моманту заснавання горада, на лац. мове, сімпатызаваў старой арыстакратычнай рэспубліцы, зневажаў братоў Гракхаў. Выкарыстаў крыніцы, якія да нас не дайшлі, магчыма запісы пантыфікаў.
З прыходам да улады імператараў літаратура і гісторыя становіцца забаўляльнымі, вялікая цікавасць праяўляецца да біяграфій: Курцый Руф “Жыццяапісанне жыцця А.Македонскага”, Святоній Тарквіл “Жыццё 12 цэзараў”.
Тацыт (I ст. н.э.) - прафесійны аратар, консул і сенатар, “Германія”, “Гісторыя”,”Аналы”. Гісторыя - галерэя мастацкіх партрэтаў, гісторык павінен валодаць 2 якасцямі: красамоўства і праўдзівасць.
Іосіф Флавій - выхадзец са знатнага іўдзейскага роду, пабываў у Рыме, прымкнуў да партыі фарысеяў, удзельнічаў у паўстанні, перашоў на бок Рыму. “Іўдзейская вайна”, “Іўдзейскія старажытнасці”, пісаў спачатку на арамейскай потым перакладаў на грэчаскую, сваю задачу як гісторыка бачыў у апісані падзей, якія яшчэ нікім не апісваліся. Увёў паказ дакладнага часу па гадзінах, апісваў цуды, бог рухае гістарычнымі падзеямі, галоўная крыніца - асабістыя назіранні, запісы, апавяданні відавочна.
|
|
|
Марцылін “ Падзей” на лац. мове, не ўмеў пісаць прыгожа, але шмат фактаў, першым узгадаў гунаў. стварыў тэорыю імперыі: рымская імперыя адзіны жывы арганізм, гісторыя- гэта гісторыя арганізму, а не людзей.
У II ст. папулярныя сатырычныя памфлеты.
У IV ст.- пералом: распаўсюджванне хрысціанства, упадак імперыі, крызіс культуры, заняпад традыцыйнай літаратуры і гістарыяграфіі. З’яўляецца царкоўная гістарыяграфія багаслоўскага характару, заснавальнік епіскап Яўсевій Панфіл Кесарыйскі, яго працы “Хроніка”, “Царкоўная гісторыя” напісаны на грэч. мове. Разглядаў гістарычныя падзеі і адлічваў час ад сатварэння свету, параўноўваў грэчаскі, рымскі, вавілонскі сістэмі летавылічэння. Гісторыя - поле бітвы паміж богам і д’яблам.
V ст. Сульпіцый Север “Хроніка ад сатварэння свету” злучыў Біблію з вопытам гісторыкаў паганцаў.
Орозій “Гісторыя супраць паганства” 7 кніг, выкарыстоўвае прыем “згущения красок” увёз веру ў лічбы.
Древнегреч исторграф оказ влияние на римскую в которой уже были свои традиции в виде календарей, и комментариев к ним записанных коллегиями жрецов.
Публий Сцеволла опубл все календари «Великие записи по годам» - 80 КНИГ. т.о. появился жанр анналы – краткие записи по годам связанные общей идеей.
|
|
|
Ан-ы: старшие (вт.п.3 – сер2 в днэ) - Люций Цинций, Алимент, Фабий Пиктор – на греч. – не было собст. прозаич традиции, рассчит на иностранцев, идея доказать, что римляне не варвары т.к. происходят от траянцев.
младшие ( вт п 2- п.п. 1в) – Квинт Квадригария, Валерий Анциат, Квинт Туберон- писали и на греч. и на лат, исп. элементы риторики, искали новые источники.
Марк Катон «Начало»
- отказ от хронол принципа и распредилял по проблемам
- критическое отношение к источникам
- описывал согласно мифол традициям –далёк. События, современность – по источникам.
2в днэ появляется мемуарная литература на лат яз: Цезарь, Марк Милий.
Ист произведения: Гай Крисп Салюстрий «Кателина», «Истории», «Югурта» - смог освоить стиль Фукидида;Тит Ливий «История Рима от основания города»- написана на основе древн комментариев и анналов, сухо, кратко, республ. взгляды, римское общво отлич-я от осталь-х.(142 книги, сохранились 35).
Римск литература утратила полемический хар-р. История имела развлекательный хар-р. Популярным становится жанр биографии: «Жизнь 12 цезарей», «Записи ист Августов» Тарнквила.
Тацит – стиль считается классическим, писал по работам современников.«О происх-и местохожд. германцев», «История», «Анналы».
|
|
|
Иосиф Флавий – руководитель восстания иудеев. «Жизнь», «Иудейские войны» на греч.
Марцелин «Деяния» - кратко и информативно, много описаний, первым описывает гуннов, идея империи как живого организма, история как ист целостного организма.
4 век античная христиан. историография:
Евсей Помфил – «Хроника» - были хронол. Таблицы в котор сравнив вавилонск, греч и римск сист летоисчисления, «Церковная история» конспекты разных произведений ист жанра, история направлена на раскрытие идей бога, определен момент сотворения мира – 5500г до н э.
- Т.о. история стала жанром
- Сама стала делиться на жанры
- Зависима от риторики и лит традиций
- История не только разведку, но и исследования
6. Асноўныя этапы развіцця Візантыйскай гісторыяграфіі. Манументальныя жанры візантыйскай гісторыяграфіі.
Христ оказало влияние на литературу-церковные историки:
- Феодорий из Кира (продолж дело Евсея, игнор светскую инф-ю);
- Захарий Ритер – поддерживал монофизитов.
- Эвагр Схоласт – критичность в отношении источников.
- Все исп. приемы ораторского иск-ва для убежден,
- сохран традиция больших нарративных произведений, история продолж. остав-я. частью лит-ы, ее писали как императоры так и холопы.
6-п.п.7вв. влияние эллинистических традиций и архаич кайне (лит. Яз)
- Иоан Моллала «Хронография» (с античн. мифов до Юстиниана 1)
- Прокопий Кесарийский – офиц. историогр. Визант. «Тайная история» - описывал настоящ. события при дворе императ.
- Феофилакт Симокатта «История» -арх-й. греч яз., цитир. языч-х классиков, обилие риторич. приемов, предисловие в виде беседы муз. Опис. гуннов, цюрок, славян.
1. Агиографич жанр- литературная традиц. возникла в РИ и разраб-ь в Византии
Мартереи – мученичества, перегренации - хождения. С 6 в. - классич агиографический жан.р
Транслатеон – перенесение мощей святого
Иоан Мосх сб. «Лимонарих» - описание чудес, простореч. стиль
Симеон Метофраст- собр-л и перераб. множество житий, собрал 3 тома «Патрологии».
2. Хронографии (опис. времени) - конспективное изложение раз-х произв-й, нет общей идеи, могли вставлять документы и религ.-филос. произведения, не коротко.
Классич вид в 9 в. – Сенкела и Конфессор – «Хронография».
- описания связаны с визант императорами;
- матер жизни друг народов
- энцикл-й хар-р
Хронисты Г. Амартал, М .Пселл, И. Скивица, И. Занара.
7-8 вв кризис исторграф – разрыв с антич традициями.
3.9-10 вв.возрождение целост-х произведений:
Никифор – «Краткая история»
10в. Багрянародный – историч. вставки
Лев Дьякон- «История» - описал соврем-е ему события, писсимизм в отнош. ист-и, не зависит от людей, а от Бога
Анна Комнин «Алексеида» посвящ. ее отцу, архаич язык, рифмованное описание, опис 1 крестового похода.
13в. Никейский логофет Г. Акрополит «История» проблемный стиль описания.
14в. «История» Квантезин – литер язык.
«История» Лаоника Холкондих – арх язык, подраж. Фукидиду.
Візантыя: хрысціанская дзяржава, адзіная ўлада ў руках імператара, у руках праваслаўнай царквы адукацыя і філасофія. Агіяграфія-гістарычны жанр літаратуры, у VI ст. агіяграфія падзяляецца на жанры: лебіазы (Жыццё), і мартырыі (пакутніцтва). “Жыццё і пакутніцтва святога Кіпрыяна”, Сульпіцый Север напісаў жыццё святога Марценіана. У VI ст. складваюцца правілы напісання агіяграфічных твораў.
X ст. Сімеон Метафраз сабраў і перапрацаваў вялівую колькасць жыццяў для мастацкай апрацоўкі тэксту. У XII-XV ст. мясцовая агіяграфія прыходзіць у заняпад.
З VI ст. пры манастырах пачынаюцца пісацца хранаграфіі-новы гістарычны жанр які паклаў пачатак пазнейшаму летапісанню, абавязковы падлік гадоў, сінхроннасць у апісаннях, праўдзівасць, устаўкі незвязаныя з асноўнымі падэямі тэмы. Евагрый “Схаластыка”, выкарыстоўваў розныя крыніцы, параўнальныя апісанні.
Пракофій Кесарыйскі напісаў некалькі гісторый якія ўсхвалялі імператара Юсцініана, і яго палкаводцаў. У 550 г. склаў “Тайную гісторыю”. Пісаў вельмі коратка, дэталёва апісваў цуды.
Фіафілакт Сімакат “Гісторыя”, абільна цытаваў класічную антычную літаратуру, прадмова дыялог паміж музамі, філасофія і гісторыя, галоўная тэма працы-вайна Візантыі са славянамі, аварамі і ўсходнімі народамі, імкнуўся адступіць ад клеракальнасці.
VII ст. перапынак у напісанні гісторыі. к. VIII пач. IX ст. храніст Георгій Сінкела імкнуўся стварыць велізарную канструкцыю ў якую павінна ўвайсці ўся гісторыя, яго працу працягнуў вучань Феафан Іспаведнік-увёў замест падліку гадоў падзеі па гадах.
X ст. Леў Дыякан “Гісторыя” 10 кніг, працаваў з дакументамі імператарскага двара, і патрыархіі, устаўлен панігерык імператару Васілю, існавала сусветнае супрацьстаянне дабра і зла, на арэне гісторыі змагаюцца ход часу, збег абставін, сіла рэчаў, улада, агульны касмічны фатум, чалавек пасіўная істота, історыя промысел божы.
XI ст. імператрыцы Анна “Алексеіда”.
7.Уплыў візантыйскай гісторыяграфіі на фарміраванне славянскай гісторыяграфіі.
На нее больш влиян оказ визант традиции. 9 в- Кирилл и Мефодий созд грамматику, язык который понятен для людей ВЕвропы. В 10в из Болгарии (Преслова и Охрида) приходят переводные агиографические и исторические произведения: «Историкия» Конст. Переславский (перевод патр-ха Никифора с болгарскими вставками), «Болгарская легенда» Фиофилакта Охридского, «Житие струменцких мучеников».
988- принятие христианства. Больш-во книг с этого времени церковно-литургического хар-ра, и под влиянием визант. и болгар. традиций: «житие Кирилла Туровского», «житие С. Радонежского»- заимствованные описания (сущ. «Палерия историческая»- правила написания агиогр. и ист лит-ры).
Больш роль хронографов( краткий пересказ всех событий со времени сотворения мира напис. на церков-м языке).
С 11-12 в возникает летописание:
- закончен сюжетная линия
- последовательное изложение событий
Собственная русск историограф появилась в 11в.
1037г- перв древнерусский свод на основе устных преданий
1074г – свод Никона из Тмутаракани
1113г.- ПВЛ (Нестор, Сильвестр) изображ Руси в виде некоего историч. народа, событ связ-е с киев династией.
12-13 вв. летописи в Твери, Новгороди, Суздали, Галицко-Волынск земли, Полацка. После монг-татарского ига все центры пришли в упадок. Остались только записи при церквях.
14 в. возрождение летописания (Москв и Тверск княж-ва). В Москве прослеж. влияние южносл. лит-ы. Потом более светский хар-р, о военных, прослеж особ-и в языке.
В 14 -16 вв Бел-литов летопис имело 2 центра: Смоленск ( 1446 Смоленский свод по приказу местного епископа) и Вильня – Новогрудок
- летописец Великих князей Литовских
- «Повесть про Подолье»- на слав язык объеденены.
- целостные произв-я видно влияние З Евр-х хроник.
- хроника Быховца (мног черты с сословными хр-ми Зап. Европы).
- Баркулабовская летопись- напоминает городские хроники;
- Слово о походе Игоревом – богатые эпические традиции.
Старажытная Русь: к. X ст. зхяўляецца пісьменнасць, папулярны рэлігійна-этычныя працы, адсутнічае філасофская літаратура. Палітыка ўказвае ўплыў на летапісанне. Руская агіяграфія адкрыта займаецца падлогам (Жыціё Барыса і Глеба). летапіс аповесць мінулых часоў Нестэр, праз 3 гады апрацаваў Сільвестр яшчэ праз 2 гады нехта.Шахматаў лічыў што Нестар карыстаўся арыгінальнымі Візантыйскімі хронікамі.
Мясцовыя цэнтры летапісання-1200 г. Кіеўска Вялікакняжацкі звод,пач. XII ст. Пераяслаўскае летапісанне Сільвестр, 1177 г.Уладзімірскі звод,1173 г. Растоўскі,пачатак XIV ст. Цвярскі звод, 1408 г.Мітрапаліцкі звод. Мітрапаліт Фоцій перапрацаваў Мітрапаліцкі звод і стварыў “Паліхрон”.
Эпічныя апавяданні “Слова пра паход Ігаравы”.
1472 г. адраджаюцца вялікакняжацкія зводы “Летапіс вялікі рускі”-царкоўнай інфармацыі фактычна не было.
XV-XVI ст. узнікае свая філасофская традыцыя: Ніл Сорскі (канцэпцыя святой Русі), Іосіф Валоцкі (Місія стварэння моцный манархічнай дзяржавы), Фелафей (канцэпцыя Масква трэці Рым).
8.Гісторыкі заходняй Еўропы у раннее сярэднявечча
Праблемы, што ёсць гісторыя і яе жанры. Ісідор Сівільскі вызначыў гісторыю як аповед аб мінулым і сучасным для патомкаў, паклаў традыцыю гісторыі як часткі літаратуры.
Можна вызначыць наступныя жанры гісторыі: хронікі, аналы. кароткія гісторыі, біяграфіі, псеўдагістарычная літаратура. Транслатэоны-апавяданні пра перамяшчэнне мошчаў святых, свій асабісты еўрапейскі каталіцкі жанр.
Беда Шаноўны ў сваёй “Царкоўнай гісторыі” вылучыў наступныя крыніцы: 1) апавяданні антычных аўтараў, 2) асабістае назіранне і архіўныя матэрыялы, 3) паданні продкаў.
Пётр Дыякан: гісторыку дастаткова абапірацца на здравы сэнс, таму няма нагоды атрымоўваць ддатковую адукацыю.
к. V - перш. тр. VI ст. спроба захаваць паганскую спадчыну: перавыданне Ю.Цэзара, Святонія.
Варварскія кіраўнікі зразумелі значэнне гісторыі: у 519 г. па загаду Еўтарыха манах складае сусветную хроніку, у якой паказана роўнасць Еўтарыха і Юсціна. “Готыка” у 12 кн. – гісторыя готаў, да нас не дайшла.
У Галіі: 589 г. прыняцце каталіцызму, працэс асіміляцыі іспанскай знаці вестготамі. Рыгор Турскі (VI ст.) – 10 кн. “Гісторыі”, пачынае з паходжання свету, але ўжо ў першай кн. пераходзіць да апісання падзей у Галіі, не цікавіўся праблемамі адзінства Рымскай імперыі, факты свецкага характару перакладаў з царкоўнай гісторыі.
Ісідор Сівільскі – “Этымалогія” і “Аб знакамітых мужах”, падзеі ад сатварэння свету да 615 г.
Беда Шаноўны “Царкоўная гісторыя” – цікавіўся фактамі палітычнага жыцця, звесткі пра эканоміку, апісвае цуды.
Павел Дыякан “Гісторыя лангабардаў” у 6 кн. – кампеляцыя, сярод крыніц пералічвае фальклор.
У эпоху Каралінскага Адраджэння з’яўляюцца шматлікія аналы, з к. IX ст аналы не пішуцца, з’яўляюцца біяграфічныя апавяданні: Эйнгард “Жыццё Карла Вялікага.
X ст. манах Відукінд “Саксонская гісторыя” – зусім не цікавіўся царкоўнымі справамі, прыцягваў шум бітваў з венграмі, палабамі, кароль Саксоніі праз войны вырашае наступныя задачы: праславіць свай народ, пашырыць межы, усталяваць мір.
Т.ч. гісторыя як стыль літ. захавалася, пераход з царкоўнай да свецкай.
С падением РИ началась эпоха средн-я. Большое внимание в работах 6 века, церков историографами уделялось проблемам вторжения варваров и создания их государств:
- «Про погибель Великобритании» - монах Гильда Премудрый- успех завоевания вызван внут пробл-ми управ-я Британии.
- «История гонения в африк-х провинциях» - Виктор их Витемы.
Завоевание упадок проблемы с дорогами, измен торг-х маршрутов медлен поступл-е инф-ии; книги хран-ь в монаст-х, там же переп-ь книги и писм. принадл-и стоили дорого – зим-й кратк записи, летом переп-и их на бумагу, источ-ми были письм. или устн сообщения, писцы имели хорош образов-е, опир на античность, плохо сист-ли инф-ю, сочет. традиции античности и христианства при формировании нов-х традиций.
В варв-х гос-х рос интерес к ист-и римлян, стремл-е к св лит-ре:
Флавий Коссиодор- «Обучение церк-м и свет-м наукам», «Церк-я ист в 3-х частях», «Готика»= «О происх и деяниях готов»( с целью док-ь равенство готов и римлян), «История происх. Коссиодора».
Епископ Сивильский Исидор (Испания): «Малая хроника», «Ист вестготов или больш хроника», «Об изв-х мужах»; этимология- история- рассказ о нын-м и прош-м для потомков, истор- часть лит-ы; возро-л традиц риторич-го хар-ра.
Беда Достопочтенный «К 6 возрастам мира», «Церк-я ист-я англов»; дел-л источ-ки на 3 группы: раб. древ-х писателей, свед-я предков, собств наблюдения.
Григорий Турский «Церк ист франков», широко исп прием описания чудес, пис варв-й латынью ( прост языком).
Павел Дьякон Варнефрид «Римская ист», «Ист лангобардов»; перв-м ссыл-я на данные топонимики, размещал фант-е отрывки, плох освед-ь о друг странах.
5-9 вв – Королингское возрождение- возрожд. жанра анналов (пис на латыни): «Анналы кор-ва фран-в», «Синбертинские ан-ы», «Фульдские ан-ы»= только офиц т.зр. т.к. лица б. духовными и прибл-и к королю.
Появл жанр биографии: Эйнхард «Жизнь Карла Великого», Таган «Деяния имп Людовика», Нигард - 4-е книги истории.
С 10 в. возр-е в Герм.: Рихард из Реймса « Борьба копетингов и каролингов»; Альберт из Магдебурга; Видукинд из Вестфалии «Деяния саксов» ( по просьбе принцессы Матильды) – опис военные операц против венгров, палабск. Славян.
9.Гісторыкі заходняй Еўропы у высокае сярэднявечча.
XI - п.п. XIII вв – Высокое сред-е:
- расцвет ЗЕвр-й историог-ии;
- центр Париж;
- расцв. схоластики;
- хроники вытесняют анналы;
- появ большие вступления.
Винцент из Бове «Большое зеркало»= гл фун-и ист – соц память и образовательная.
XII в. аббатство Сен- Дени созд-н штаб писцов заним-ся переписыванием книг( работа нос-а систем-й хар-р, все записи раздел – сенденийские своды. По их примеру созд хроники в аб-е Сент Овбанс.
Вт п. XII в папа Лев Маршканский основ библ-у при монас-е Монте-Касино, где книги хран-ь, переп-ь и рассыл-ь по др мон-м.
Анн-ы окон-о вытесн-ь хрониками.Перв хрон-и пис-ь кратко: Хр-а Ламберта их Терсфельда, Корол-е записи Генриха IV.
1. Осн тема описания крестовые походы:
– Гвиберт «О деянии Бога через франков»- впервые нац акцент, обвин-л визант-в в корысти и неблагород-е, подроб-о разб-л причины походов, с иронией относ-я к описываемым чудесам. Также Г написал св биографию, и раб «О мощах святых» - не стоит довер-ь агиогр-м произв-м в них есть трафаретность.
- Фулькер из Шартра, Отон из Сен-Дени, Гийом из г. Тира –знал 15 языков и был послом.
- Жофруа де Виллардуэн, один из организ-в 4 похода, « Завоевание Констан-ля», пис-л на старофран-м яз.
- Жан де Жанвиль « Жизнеопис короля Людов-а Святого»- попыт сочет жанр хроник и агиог-х произв-й.
- Одерик Вителий «Церк история» - подражал Беде Достопочтенному, привлек документы, гл причина походов – неустройство младш-х сыновей.
2-я тема завоев Вильгельмом Англии:
Эадмер «Нов ист Англии» - оправд-л завоев-е норманн-в (кара), поддер-л церковь в борьбе за власть, за инвеституру.
Вильям из Малнсбери « Ист англ королей», «нов ист», « Завоев Англии»- тонко описыв чел-ю натуру, изобр-ет и прост-х людей.
Джон из Соутсбери «Ист понтификов» - защищ-л авторитет церкви, в тракт «Поликратикус» предпол, что ист не циклична, а имеет сменяемый хар-р.
Герольд Камбрийский (Уэльс) «Топография Гиберники», «Завоев Гиберники»- обратил вним на легенды о короле Артуре, по его мнению, был разбойником.
Матвей из Парижа «Большая хр-а», «Ист англов», «Деяния аб-а Сент Олбанс».
3 хроники:
Адам из Бремена «О деян-х еписк-в Гамбурга»
Саксон Грамматик « Ист Дании».
Галл Аноним, Винцентий Кодлубек « Хр-ки Польши» в виде диалога епископов.
Козьма Пражский « Хр-ка чешск-х королей».
Гуго Фалконд « Книга сицил-го кор-ва»- опис-л предворн интриги, критик-л современников.
к. Х – п. ХІ ст. гістарычныя працы носяць крытычны характар, больш заідэгілазаваныя з боку дзяржавы.
Францыя: Гвіберт Нажанскі – заснавальнік крытыцызму. “Дзеяніі бога праз франкаў” – 1-ы крыжовы паход, нацыянальны характар, усхваляў французскіх рыцараў, у крытычныя моманты фр. рыцарам дапамагаюць святыя. “Біяграфія” – апісвае карціны сямейнага побыту, жыццё ў манастыры, пачынае выкарыстоўваць лагічныя прыёмы. Трактат “Аб мошчах святых” агіяграфічная літаратура.
Сугерый - абат манастыра Сан-Дэні – Сандэнійская хроніка, пачынальнік афіцыйнай гістарыяграфіі Францыі як адзінай дзяржавы.
Ордэрык Вітэлій напісаў царкоўную гісторыю да 1141 г., выкарыстаў хронікі Францыі, Нармандыі, Англіі, сваю галоўную задачу як гісторыка бачыў у асвятленні новых падзей у хрысціянскім свеце, апісваў быт, вопратку і норавы сучаснай эпохі. Галоўнае месца займае паход Гіёма Захопніка.
Англія: умацаванне каралеўскай уладу, актыўная знешняя палітыка, барацьба з царквой. Гісторыкі займаюцца тэмай захопу іх краіны нарманамі.
Тэаднер “Гісторыя”: выступае на баку англасаксаў, права заваёвы падцвержана папам рымскім, Англіі неабходны рэформы.
Вільям з Мемзберы “Дзяніі англійскага караля”, “Новая гісторыя”. Крытычна адносіўся да падання аб каралі Артуры, нарманскае заваяванне тлумачыў упадкам нораваў.
Гаральд – некалькі трактатаў і гісторый, апісанне Уэльса, Ірландыі.
Джон Солцберы “Гісторыя пантыфікаў”.
ХІ-ХІІ ст. поспехі нямецкай і італьянскай гісторыі. Нямецкія гісторыкі працавалі па клештарах, іт. у гарадах. VIII –XII ст Рым - Кніга пантыфікаў і антыпап. Готфрыд з Літэрбо напісаў у вершаванай форме біяграфіі Фрыдрыха І і Генрыха ІІ. Вершаваныя хронікі становяцца папулярнымі, асабліва ў немцаў.
XIII-XIV ст. час заняпаду гістарыяграфіі, але гэта не зусім так. Мясцовыя гаворкі пачынаюць замяняць лаціну, росквіт вершаваных хронік, распаўсюджанне гісторыка-геаграфічных апавяданняў (Марка Пола), мемуарыстыка (“Гісторыя заваявання Канстанцінопаля” Жаруа де Буэно).
XIV-XV ст – мясцовыя хронікі, з’яўляюцца саслоўныя гісторыкі.
Т.ч. характэрны працяглы пераход гісторыі з вузкага кола хрысціянскай містыкі ў разрад свецкай літаратуры. Нараджаецца кратычны падыход, пашыраецца кола крыніц.
10.Гісторыкі заходняй Еўропы у позняе сярэднявечча.
Вт.п. XIII вв- XV вв. – позднее сред-е- исторграф в упадке, но трад-ии прод-ли развив-я:
Дж. Ригерий «Жалосливую песню о падении Венг ханства».
В XIV в. стал развив ренес-е трад-и.
1- Труды пис на лат-и и местных наречиях
2- Появ компелир-е произ-я для справ-й инф-иии: «Деян-е римлян», «Троян война», «Цветы ист». «Валийская хр-ка королей» (об Артуре», «Повесть о Жанне Дарк» (Кристина из Пизы), «Соотв хр-ки лонд-го шерифа В. Фабера», « Хр-ка шотландцев» Дж. из Фордуна.
3- Лит-ра стала делит-я по сослов-у признаку:
- для клира: Фра Силимбене из Пармы, Франч дела Росо Бартало и т.д.
- для феод-в: Жан ле Бэлль де Шанж «Хр-ки 100-й войны»; Жан Фруассар «хр-ки 100-й войны»; Эндрю из Уайтмана «Хр-ки Шотландии».
4- городские хр-ки- патриотичны, опис повсед-ю жизнь: «Нов хр-а Флоренци» Дж. Вилани п.п.14в, 15-16 вв. швейцарские иллюстрир-е хр-ки для гор-й элиты; Лаврентий из Бжезова «Хр-а гусит-х войн».
С разв образ-я хр-и стали целост-е, приобр-и четк-ю композ-ю. Вершина – составление рифмованных хр-к: Филлип Моске «Рифмов-я хр-а французских королей» (старофр яз). Данная трад-я сохр-ь в Герм.: «Тюрингский кристор хроник», «Старш ливонск хр-а», «Кельнс-я рифм-я хр-а» Геодефрида Хагене, «Австр-я рифм-я хр-а» Атокара из Штирии, «Младш ливон хр-а» Бартоломия Хенике.
Вт п 13- 15 вв исп уст источники, произв по устн легендам: мифы о происх династий и народов, Леопольд Штанрайте « Австр-я хр-а 95 герцогов», Ян Длугаш « О происх литовцев от римлян».
В целом ист стала расм-ся не циклично, а последовательно.
11.Узнікненне Рэнесанскай гісторыяграфіі ў Італіі. Яе асноўныя напрамкі.
Рысы: Адраджэнне антычнай культуры, спадчыннай сярэднявечча грэбавалі, гуманізм і чалавекацэнтрызм, індывідуальнасць і крытычнасць. Гісторыя – частка літаратуры, пачалі крытыкаваць хронікі.
Да XVI ст. тэматыка твораў была лакальнай, упор рабіўся на паліт. гісторыю, свецкія біяграфіі.
. Бруні ў прадмове да “Гісторыі Фларэнцыі” (12 кн., пачынае з часу Старажытнага Рыму, у аснове апісання перыяда пакладзена адна крыніца) вылучыў гісторыі: набыццё навыкаў стылю, выхаванне патрыятызму, веданне аб паходжанні сваёй Радзімы, веданне гісторыі прыносіць задавальненне і асалоду. Працаваў у папскай курыі, займаў пасаду канцлера Фларэнцыі.
Гварыно з Вероны падзяліў паняце аналаў (апавяданне аб мінулым для сучаснікаў) і гісторыі (аб сённешнім для нашчадкаў).
Секурылізацыя – адыход ад тэалогіі. Макеавелі здзекваўся над ідэяй божага прадбачання. Аднак вялікую ролю займаюць ідэі лёсу і фартуны, ідэі палігістэрыі – шматведання.
Развіццё медадалогіі і крыніцазнаўства. Петрарка ў лісце да Карла IV прывёў доказы падложнасці дакументаў быццам бы напісаных Неронам і Цезарам. Ф. Вала (падложнасць Канстанцінава дара) для таго каб высвятліць падложнасць дакументаў пачаў распрацоўваць параўнанне подчаркаў розных эпох – палеаграфія. Группа юрыстаў здолела выявіць у кодэксе Юсцініана шмат розных уставак. Пачынаюць падрабляцца дакументы.
Поспеху гітарыяграфіі садзейнічала вынаходніцтва друку: новае афармленне, спасылкі і зноскі, вылучаюцца цытаты, літаратура становіцца даступнай.
Біонда – апанент Бруні, спецылізаваўся на падробным разглядзе і крытыцы крыніц, не ўмеў прыгожа пісаць, на ведаў грэч. мовы, пісаў творы прысвечаныя гісторыі Старажытнага Рыму, упершыню прысвяціў увагу побытам, норавам, дзяржаўнаму кіраванню, вольнаму часу рымлян, устанавіў месцапалажэнне знікшых гарадоў, шляхоў, паселішчаў, вылучыў перыяд сярэднявечча. Яго вучань Пампоніо Лаэрта – прыклад палігістарычнага напісання “Цэзары”, “Старажытны Рым”, пісаў сцісла і коратка.
Партугалія: 1357 г. Авейская дынастыя, Ф.Лопеш Хроніка Фернанда і ЖуанаІ.
Англія: Т.Мор “Гісторыя Рычарда ІІІ”, П.Віргілій 27 кн. “Англ.гісторыя”лац. м., Э.Хол Хроніка Англ. – вольна пераклад Гісторыі Вергілія, 1572 г. таварыства антыквараў: Дж.Спід “Гісторыя Велікабр.ад Цэзара да Якава” і Р.Каліншэд “Хроніка Англ., Шатл. і Ірлад.”
Францыя: XVI ст рух эрудытаў, І.Скалія “Нумізматыка”, К.Фашэ “Гальскія і фр. старажытнасці”, Дзюгайан “Усеагульная гісторыя Францыі”-лічылася афіцыйнай, Будрэй дэ Брантом “Жыццеапісанне вялікіх палкаводцаў”, “жыццеапісанне знакамітых дам”, “Жыццеапісанне галантных дам” у дробязях апісвае ўсё прыдворнае жыццё, пераказвае ўсе плёткі.
Германія Рудольф Агрыкола-“Сусветная гісторыя”, Наўклер Баварскі, Конрад Цэльціс займаўся генеалогіей, разам з сябрам Куспініянам выдумаў генеалогію Габсбургаў.
В к 13-14 в в Сер Италии нач форм-ся эпоха Возр-я (Тоскана):
- индивидуализм;
- гуманизм;
- стремлен к добыче (секуляризация, нов-е знания- эрудитство(чем больше чел знает, тем больше он умеет)).
Эп Воз-я получ-ь благод экон-м преобр-м.
Ф. Петрарка « О знамен-х мужах»: назвал Средн-е темными веками; критич относ-ся к документам (нач перепроверять документы, наход-ь ошибки и несоотв-я; в «Письме к Карлу 4» на основе языков-о анализа доказал подлож-ь грамот Цезаря и Нерона, устн-е сообщения вообще перестали чит-ся, а док стали провер-я на соответ-е времени и места создания);развив источников-е- разраб правила языкового анализа.
Извес-м источн-и был препод-ь риторики Лоренцо Валла «Послание о дивизах и герол-х символах»- доказ, что юристы подделывали гинеалогические листы дворян; «Константинов дар» - доказал подлог; « Ист Фердинанда 1 Арагонского»- запретили работать с латиноязычными текстами.
Джованни Нанни «Коммент-и к сбор-у разн-х древностей» по заказу короля Испании- удревнил династию, выдумал 22 короля, исп при этом поддельнные ссылки в произ Цезаря.
Дж.Браччиолини – обнаружил рукоп-и Тита Ливия, продал их.
В 15 веке сущ 2 школы: Леонардо Бруни и Флавио Биондо.
Бруни: «Об ист войны против готов» , « О происх г. Мантуя», раздел ист на античную, сред-ю, новую, неутруж-я источниковед-м анализом, сравн-л прошлое и настоящее, занятие ист-й дает хорош литер-й стиль и наслаждение.
Н. Маккиавелли «Государь»- за оценку ист личности с позиции необходимости, фортуна двигала ист-ю.
Биондо: «О восстановленном Риме», «О триумфе Рима», «Путеводитель по Риму»- восстан-л древ топографию, нашел места сражений, «Три декады ист-и при падении РИ»- ввел терм сред-е века и Возрождение, выдел сред-е с 410 года.
Джунно Лэт « Работа Цезаря»- уточн хронологию Биондо – 476 год.
Сателик – ренес школа ист-и в Венеции;
Аретино- писал об истории иск-ва;
Паоло Джовано – ист церкви с ренес-х позиций.
Идей ренес-а содействовали росту популярности ист-и.
Дата добавления: 2019-07-17; просмотров: 270; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!