Зат алмасу мен энергия айналымы 14 страница



Арал теңізінде жерсіндірілген көзауықтар отрядының өкілі: Тілбейне, қалқан

Тұқы балықтардың желбезек доғаларында орналасады: Жұтқыншақ тістері

Тұқытәрізділер отрядының өкілдері:Аққайран, мөңке, қаракөз, табан, ақмарқа, қаяз, тұқы, ақ амур, дөңмаңдай

Қостынысты балықтар тыныс алады: Желбезек, өкпе

Дене пішіні ұршық тәрізді, жұп жүзбеқанаттары нашар дамыған балық: Қостынысты

Саусаққанатты балықтардың өкілі: Латимерия

Аузында өткір тістері бар жыртқыш балық:Латимерия

Теңіз өнеркәсібінің негізі болып табылады: Теңіз алабұғасы, жойын, шортан

Тұщы су балықтарына жатады: Алабұға, мөңке, бахтах, шортан

Тұщы су қоймаларындағы өнеркәсіп негізі: Сазан, жайын, табан балық

Тұщы су қоймасындағы балық шабақтарының негізгі қорегі: Дафния, циклоптар

Қазақстанның эндемиктер балықтары: Балқаш алабұғасы, іле шармайы

 

Қосмекенділер класы

Өкпесі нашар дамыған жануарлар: Қосмекенділер

Құрлықта тіршілік етуге бейімделген алғашқы омыртқалылар:Қосмекенділер

Қосмекенді деп аталу себебі: Суда және құрлықта мекендейді

Қосмекенділердің негізгі ерекшелігі: Суда да, құрлықта да мекендейді

Қосмекенділерге тән:Жүрегі 3 қуысты, мишығы нашар дамыған,тері тыныс алуға қатысады

Қосмекенділердің қаңқасы: Бассүйек, омыртқа жотасы, иық белдеуі, жамбас белдеуі

Бақаның мойын мен сегізкөз омыртқасы саны: Біреуден

Қосмекенділердің алдыңғы аяқ бөлімдері: Қар, білек,алақан

Қосмекенділердің артқы аяқ бөлімдері: Сан, сирақ, табан

Қосмекенділердің терісі:Жұқа, тегіс, безді, тыныс алуға қатысады

Қосмекенділерде ең алғаш пайда болды: Ортаңғы құлақ қуысы, кіші қанайналым шеңбері, сілекей бездері

Қосмекенділердің құрлыққа шығуына байланысты: Өкпе пайда болды

Қосмекенділердің басым көпшілігінің тыныс алу мүшесі: Өкпе

Қосмекенділердің өкпесінің пішіні: Сопақша

Қосмекенділердің тыныс алу мүшесі: Өкпе, тері

Қосмекенділердің қосымша газалмасу жүреді: Теріде

Қосмекенділердің жүрегі: 3 қуысты

Қосмекенділердің жүрегі: 1 қарынша, 2 құлақша

Қосмекенділердің қанайналым шеңбері: 2

Ауа райы салқын солтүстік аймақтарда қосмекенділердің сирек таралу себебі: Қоршаған ортаның температурасына тәуелді болуы

Қосмекенділердің зәр шығару мүшесі: Бүйрек

Қосмекенділердің жүрегінің қарынша бөлімінде ... қан болады: Аралас

Клоака деген не: Артқы ішектің кеңейген жері

Клоакасы бар жануар: Бақа

Қосмекенділердің миының ерекшелігі: Алдыңғы ми сыңарлары айқын бөлінген, мишық нашар дамыған

Қосмекенділердің жақсы дамыған мидың бөлігі:Ортаңғы ми

Қосмекенділердің баяу қозғалуы: Мишықтың нашар дамуынан

Қосмекенділердің жақсы дамыған сезім мүшесі:Иіс сезу

Қосмекенділерде жақсы дамыған сезім мүшелері: Көру, есту

Қосмекенділердің есту мүшесі тұрады: Ортаңғы және ішкі құлақ

Жер тарихындағы алғаш құрлықта ұрығы дамыған омыртқалылар класы: Қосмекенді

Қосмекенділерге тән:Сырттай ұрықтану

Түрленіп дамитын омыртқалылар:Қосмекенділер

Қосмекенділердің дернәсілі: Итшабақ (шөмішбалық)

Қосмекенділердің дернәсілі тыныс алады: Желбезекпен

Қосмекенділер пайда болды:Ежелгі саусаққанатты балықтардан

Аяқсыз қосмекенділер тіршілік етеді: Жер астында ін қазып

Аяқсыз қосмекенді: Сақиналы құртпошым, құртжылан

Аяқсыз қосмекенділерде болмайды:Көз, дабыл жарғағы, аяқ

Құйрықтылар отрядына жататын: Тритон, саламандра, Жетісулық бақатіс

Жетісулық бақатістің құрылысы: Тұрқы 20-25см, оның жартысы құйрық, құйрығының үстінде жал тәрізді тері қатпары бар, басы жалпақ, тұмсығы доғал, алдыңғы аяғында 4, артқысында 5 саусақ

Құйрықты қосмекенділердің шығу тегі: Ежелгі саусаққанатты балықтардан

Құйрықсыз қосмекенділер: Бақа, құрбақа, колбақа, тоған бақасы

Құрбақаның қаңқасы: Сүйекті

Құрбақа терісінің құрылысының ерекшелігі: Терісі бұдырлы кілегейлі безбен қапталған

Құрбақаның қабақтарының қызметі: Көзді ылғал мен ластанудан сақтайды

Құрбақаның қанайналым жүйесі: Тұйық, 2 шеңберлі, 3 қуысты

Қазақстанда мекендейтін құрбақалар тұқымдасы:Жасыл, кәдімгі, даната құрбақалары

Ең алғаш шөп бақаны сипаттап жазған ғалым: К.Линней

Бақаның денесі:Бас, тұлға, төрт аяқ

Бақаның табаны ... саусақтары: 5

Бақа қаңқасында болмайды: Қабырғалары

Бақаның есту мүшесі: Құлақ (ішкі және ортаңғы бөлім)

Бақаның дернәсілі дамиды:Сулы ортада

Бақалардың насекомдарды аулау кезіндегі қатысатын ең негізгі мүше:Көздері

Балқаш көлінің маңында, Шу өзенінің аймағында мекендейді:Қызылаяқ бақа

Қызыл кітапқа енген қосмекенді: Бақатіс, даната құрбақасы, қызылаяқ бақа

 

Жорғалаушылар класы

Жорғалаушылар:Нағыз құрлықта тіршілік етуге бейімделген омыртқалылар

Жорғалаушылардың қаңқасы: 5 бөлім

Жорғалаушылардың денесі: Бас, мойын, тұлға, аяқ, құйрық

Ең алғаш жорғалаушылардың қаңқасында пайда болған: Кеуде қуысы

Жорғалаушылардың терісі:Мүйізді қабыршақтармен қапталған, құрғақ, бездер өте аз

Жорғалаушылардың мүйізді қабатының қызметі:Қорғаныш, құрғап кетуден сақтайды

Жорғалаушылардың терісі қапталған: Қабыршақтармен, қалқаншалармен, сауытпен

Жорғалаушылардың үшінші қабығы: Жыпылықтағыш жартылай мөлдір жарғақ

Жорғалаушылар тыныс алады:Өкпемен

Жүрегі үш қуысты, қарыншасы жартылай пердемен бөлінген: Жорғалаушыларда

Жүрегі үш қуысты жартылай пердемен бөлінген:Кесіртке, жылан, гаттерия

Жорғалаушылар жүрегі тұрады: 2 жүрекше, 1 қарынша

Жорғалаушылардың дене температурасының тұрақсыз болу себебі: Артериялық қан мен веналық қанның араласып кетуінен

Жорғалаушылардың зәр шығару мүшесі: Бүйрек

Жорғалаушылардың қимыл-қозғалысын және тепе-теңдігін реттейді: Мишық

Жорғалаушылардың негізгі сезім мүшелері: Көз, құлақ, танау

Жорғалаушылардың есту мүшесі: Ішкі және ортаңғы құлақ

Жыланның ұзын, жіңішке, ұшы екі айыр тілі: Сипап сезу, дәм сезу мүшесі

Жорғалаушылардың қосмекенділерден айырмашылығы: Іштей ұрықтанады

Жорғалаушылардың ұрығы дамиды: Құрлықта және іштей

Жұмыртқа салу арқылы көбейетін жылан түрі: Қаражылан (гюрза)

Ұрпақтарын тірі туатын жорғалаушы: Сұржылан, қалқантұмсық

Тұмсықбастылар отрядының өкілі: Гаттерия

Нағыз «тірі қазба» деп аталатын Жаңа Зеландия жорғалаушысы:Гаттерия

Ерекше төбе көзі болатын жорғалаушы: Гаттерия

Гаттерияның жарық сезгіш жасушалары орналасқан: Төбе көзінде

Қабыршақтылар отрядының өкілдері:Құбылғы, жыландар,кесірткелердің түрлері

Денесінің түсін өзгерте алатын жорғалаушы:Құбылғы

Кесірткенің терісі: Қабыршақты, құрғақ

Кесірткенің мүйізді қабыршақ терісінің негізгі қызметі: Құрғап кетуден сақтайды

Кесіркеге тән белгі: Ері қабыршақпен қапталған

Сұр кесірткенің тіршілік етуі: Құрғақ, күн жақсы қыздыратын жерде

Қазақстандағы ең үлкен кесіртке:Сұр келес

Қазақстанның оңтүстігіндегі Қызылқұмда өте сирек кездесетін жорғалаушы:Сұр келес

Жыландарды питомникте (жыланханада, серпентарий) өсіру себебі: Уына

Жемін бітеудей жұтатын: Барлық жыландар

Республикамызда мекендейтін улы жылан: Қаражылан

Тасбақатәрізділердің ерекшелігі:Денесі мүйізді сауытпен қапталған

Тасбақалар отрядының өкілі:Дала мен батпақ тасбақасы

Теңіз тасбақаларының аяқтарының ерекшелігі: Ескекаяққа айналған

Теңіз (батпақшыл) тасбақасы суда: Жұмыртқа салатын кезден басқа уақытта

Қазіргі кездегі жорғалаушылар арасындағы күрделі құрылысты:Крокодил

Крокодилдер отрядының өкілі:Қолтырауын

Крокодилдің жүрегі: 4 қуысты

 

Құстар класы

Омыртқалылардың ұшуға бейімделген тобы: Құстар

Құстар түрлерінің саны: 8600

Алдыңғы аяғы қанатқа айналған, денесі қауырсынмен қапталған жануар:Құстар

Құстардың жақсүйектері: Мүйізденген тұмсық

Жақсүйектері мүйізденген тұмсық, тістері болмайды:Құстарда

Құстардың қаңқасының ерекшелігі: Жеңіл және берік, қанат сүйектері пайда болған

Құстардың мойын омыртқасының саны: 11-25

Құстарда болатын айыр сүйек: Ұштары біріккен бұғана

Құстардың артқы аяқ қаңқасына тән сүйек: Жіліншік

Құстың қауырсыны дегеніміз: Терінің үстіңгі қабатындағы теріден пайда болған түзіліс, сояудың екі жағындағы тармақ

Қауырсынның атқаратын қызметі: Ұшуға жағдай жасау, дене жылуын реттеу

Құстың ұшу бағытын өзгертуге және қонған кезде баяу ұшуға жәрдемдесетін қаурсыны: Бағыттаушы

Қауырсынның теріге еніп тұрған бөлігі: Қаламша

Құс қауырсынның мүйізді өзегі: Сояу

Құстар сояуының екі бүйіріндегі ұсақ шашақ тәрізді түзілістер: Пәрі

Құс миының жорғалаушыға қарағанда өте жақсы жетілген бөлігі: Мишық, алдыңғы ми сыңарлары

Құс денесінің тепе-теңдігі мен қозғалыс үйлесімділігін реттейді: Мишық

Құстардың мінез-қылығының күрделі болуы себебі: Алдыңғы ми сыңарлары жақсы жетілген

Құстардың мінез-қылығының (жұптасу, ұя салу) күрделілігін басқаратын: Үлкен ми сыңарлары

Құстардың көзінде болады: Екі қабақ, жыпылықтағыш қабыршақ

Құстарда болатын без: Құйымшақ

Құстардың асқорыту жүйесінің ерекшелігі: Безді және етті қарыны, жемсауы болады

Құстарда алғашқы қорытылу басталады: Жемсауда

Құстар қарны неше бөлікті: 2

Құстың тістің қызметін атқаратын: Етті қарын

Құстың қорегі ұсақталып ботқаға айналады: Етті қарында

Құстарда ғана болатын ас қорыту мүшесі: Безді қарын

Құстардың безді қарнының қызметі: Қарын сөлін бөледі

Қосарлы тынысалу тән: Құстарға

Құстың тыныс алу мүшесіндегі ауа қозғалысының өту жолымен реті: Көмекей - кеңірдек –ауатамыр – өкпе

Құстардың тыныс алу мүшесі: Ауа қапшығы, өкпе

Құстардың ауа қапшықтарының көлемі өкпенің жалпы көлемінен: 10 есе артық

Құстың қанаты көтерілгенде: Көкірек қуысы кеңейеді

Құстың қанаты төмен түскенде: Көкірек қуысы кішірейеді

Әнші құстар дыбыс шығарады: Төменгі көмекей арқылы

Құстардың қанайналым жүйесі: жүрегі 4 қуысты, 2 шеңбер

Құстардың жүрегі: 2 жүрекше, 2 қарынша

Құстың үлкен қанайналу шеңбері басталады: Сол жақ қарынша

Құстың мүшелері мен ұлпаларына баратын қан: Артерия қаны, салатамыр қаны

Құстың зәр шығару мүшесі: Бүйрек

Құстың зәр шығару жүйесі:Екі бүйрек, несепағар, клоака

Құстардың зәр шығару жүйесінің ерекшелігі: Қуығы жоқ


Дата добавления: 2021-06-02; просмотров: 136; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!