Кәсіпорындардың сыртқы экономикалық қызметін ақпараттық қамтамасыз ету
5.1. Ақпараттарды сақтау орны мен сақтау көздері. Нарық конъюнктурасын талдаудың жаңа бағыттары
Нарықтар, бағалар, клиенттер, тауарлар туралы қажетті ақпараттар іздеу, сыртқы сауда операцияларының маңызды кезеңі болып саналады. Ақпараттар көптеген жинақталған білімдер мен түсініктерді білдіреді. Өйткені, кәсіпорындардың сыртқы нарыққа шығуы барған сайын көбейе түсуде, сол себептен де оларды шетелдік кәсіпорындар, нарықтар мен бағалар туралы ақпараттар көбірек қызықтырады, сондай-ақ сапа стандарттары, ғылыми-техникалық жетістіктер де олардың ынталарын туғызбай қоймайды.
Дегенмен ақпарат көздерін пайдаланбас бұрын, оларды қайдан іздеп табуға болатындығынан білу керек. Практикалық қажеттіліктермен байланысты нарық конъюнктурасын талдаудың жаңа бағыты – оған қандайда бір ұйымның шығуын жоспарлайтын нарықтың формалық құрылымын талдау пайда болады.
Мамандар өндіріс пен капиталды шоғырландырудың дәрежесі мен ерекшелігін, мемлекетті монополияландыру деңгейін, ондағы фирма аралық байланыстарды, өндіріс қуаттарының толық қосылу дәрежесін, фирмалық бағаларды анықтайды, нарықтағы бәсекеге баға береді. Қорытындысында – бірлескен кәсіпорындар мен бірлескен қоғамдар құрылады.
|
|
|
Ақпарат – бұл ресурстар, ал оның қайнар көзі – сақтау орыны мен сақтау нысандары болып саналады.
Ақпараттарды сақтау орындары: мемлекеттік органдар, сауда палаталары, ғылыми-зерттеу институттары, оқу орындары, кітапханалар, бюролар, ассоциациялар, банктер, биржалар, несие-бюролар, кеңестер беретін және ақпараттық фирмалар мен агенттіктер, фирмалардың дипломатиялық және сауда өкілдіктері, жәрмеңке, көрмелер.
Сақтау мен тарату көздері болып саналатындар: баспасөз, баяндамалар, ақпараттық хат-хабар алысу, кітаптар, радио, теледидар, фирмалардың ақпараттық есептері, көрнекі жарнамалар.
5.2. Қазақстандағы және шетелдегі коммерциялық ақпарат көздері
Қазақстан Республикасында қажетті ақпараттарды келесі ұйымдар бере алады:
1. ҚР сауда-өнеркәсіп палатасы (СӨП) – республикадағы сыртқы экономикалық байланыстардың дамуына көмек көрсететін жетекші қоғамдық ұйым. Оның мүшелері – сыртқы экономикалық байланыстарға қатысушы көптеген ұйымдар мен кәсіпорындар, ал корреспондент-мүшелері – шетелдік ұйымдар болып саналады.
|
|
|
2. Валюталық операциялар, бәрінен бұрын, картотекаларында оңдаған мың шетелдік ұйымдар, фирмалар мен банктер бар Ұлттық банкке лицензия алған банктер.
3. Ақы төлеген жағдайда анықтамалар, сондай-ақ фирмалық (сапалы) анықтамалар мен жылдық есептерді беретін ақылы негіздегі кітапханалар.
4. Қазақстан Республикасы сауда-өнеркәсіп палатасы жанындағы ақпараттар алмасудың ұлттық автоматтандырылған банкі, Қазақстан Республикасының сыртқы экономикалық байланыстар министрлігінің сыртқы сауда бірлестігі, министрліктер, ведомстволар.
5. Қызмет салаларына кеңестер беру, маркетинг, әріптестер іздеу кіретін кейбір бірлескен кәсіпорындар.
6. Кооперативтер, ұйымдар, одақтар, ассоциациялар шетелдік әріптестерді іздеуге көмектеседі немесе халықаралық бизнеске жәрдемдесу үшін шетелдік фирмалардың мекен-жайлары мен телефон нөмірлерін береді.
|
|
|
7. Қоғамдық ұйымдар, халықаралық бірлестіктер.
Шетелден қажетті ақпараттар беретін көздер:
1. Несие-бюролар. Бұл – бір күн ішінде фирма туралы шағын анықтама немесе толық есеп дайындап беретін, тәжірибелі кеңес берушілер (консультанттар). Олардың агенттерінен түсетін конфеденциалды ақпараттарды береді.
Аса ірі несие-бюролар: АҚШ-та – «Дан энд Брэстрит», Австрияда – «Кредитшутцфербанд», Ұлыбританияда - «Дейтастрим» (іскерлік ақпараттар), Италияда – «Космос», Францияда – «Дафса».
2. Елдердің, қалалардың, әкімшілік аумақтардың - сауда-өнеркәсіп палаталары. Палаталар – бұл фирмалар мен коммерсанттардың бірлестіктері. Басылымдар шығару, ақпараттық-коммерциялық қызмет.
3. Банктер – клиенттер ғана туралы емес, сонымен бірге банктермен байланысты нарықтар туралы іскерлік ақпараттардың аса үлкен қоймасы.
4. Ақпараттық қызмет көрсету, кеңестер беру, брокерлік қызметтер көрсетуге маманданушы жеке фирмалар. Мысалы, Швейцарияда заңды мекен-жайы бар халықаралық аудиторлық фирманың көптеген елдерде, оның ішінде Ресейде филиалдары бар.
|
|
|
5. Қайыра құрылған кәсіпорындар тіркелетін, мемлекеттік мекеме (сауда соттарында, нотариустерде және т.б.). бұл мемлекеттік мекемелер олардың реестрлері мен тіркеу кітаптарын іздеуге бере алады.
6. Кәсіпкерлердің одақтары.
7. Өндіріс пен экспорттың дамуына көмек көрсететін ұйымдар.
8. Қор биржалары. Биржа мүшелері мен биржа комитеттері фирмалардың қаржылық байланыстары және олардың қаржылық жағдайлары мен репутациялары туралы ақпараттарға ие.
5.3. Шет елдік фирмалар туралы тұрақты жарияланымдар
Жалпы жүйелі түрдегі көптеген параметрлер бойынша ақпараттарды анықтамалықтардан алуға болады және оларды келесі түрде топтастыруға болады:
1. Бәрінен бұрын олар, фирмалық анықтамалықтар болып саналады, олар жыл сайын басып шығарылады. Сондай-ақ бір елдің – ұлттық фирмалары туралы, сол сияқты әртүрлі елдердің – халықаралық анықтамалықтары да бар. Олар 90-нан аса елдерде басылады, жалпы саны 1,5 мыңға жуық. Солардың ішіндегі аса маңызды анықтамалықтар, бұл американың және ағылшынның анықтамалықтары.
Фирмалық (сапалық) анықтамалықтар неге арналғанына қатысты бірнеше топтарға бөлінеді:
а) мекен-жайлық – (әлемнің 200-ден аса елдеріндегі 1,3 млн. фирмалар).
Б) тауарлы-фирмалық (АҚШ, Францияның 150 мың фирмасы, Италияның 80 мың фирмасы туралы ақпараттар).
В) жалпыфирмалық – АҚШ-та – 45 мың фирмалар, Германия, Ұлыбритания – 202 мың., Жапонияда – 8,5 мың фирма.
Г) салалық (түсті, қара металлургия, тау-кен өндіру).
Д) акционерлік компаниялар бойынша – 100 ел, 55 мың фирмалар.
Е) қаржылық байланыстар бойынша – АҚШ.
Ж) директорлық – АҚШ.
А) биографиялық.
И) тақырыптық.
К) халықаралық мекен-жай анықтамалықтары Германияда басылады, олар Батыс Еуропаның 19 елінің фирмалары.
Елдердің ірі компанияларының мәліметтері ақпараттардың маңызды көздері болып саналады:
Австрия, Германия – газеттерде;
АҚШ; Канада, Франция, Италия – журналдар;
Индия, Ұлыбритания, Швеция – жекелеген басылымдар.
«Форчун» америка журналы - әлемнің аса ірі 500 өнеркәсіп компанияларының, аса ірі 100 коммерциялық банктердің және 50 қаржылық және сақтандыру, жинақ, көлік компанияларының, бөлшек сауда фирмаларының мәліметтерін жыл сайынғы тамыз нөмірінде жариялайды.
Ұлыбританияда кесте формасындағы кітаптар шығарылады, онда аса ірі 1000 компаниялардың, 50 жапондық, 30 канадалық, 20 австралиялық, 20 оңтүстік-африкалық және 20 ирландық жетекші компаниялардың мәліметтері бар. Топтама мәліметтердің соңында Ұлыбританияда іс-қимыл жасайтын шет ел банктерінің тізімдері беріледі.
Каталогтар – шығарылатын басылымдардың техникалық сипаттамалары – басып шығарылатын өнімдердің жекелеген түрлері бойынша ақпараттардың маңызды көздері болып саналады.
БҰҰ-ы арнайы органдарының экономика және жекелеген салалар бойынша статистикалық жарияланымдары өнеркәсіптің жекелеген салаларындағы фирмалар мен басқа салалар бойынша ортақ ақпараттардың аса маңызды көздерінің бірі болып саналады.
Шет елдік фирмалар туралы ақпараттарды әлемнің барлық елдерінде аса үлкен таралыммен басып шығарылатын жалпы экономикалық және жалпы салалық газеттер мен журналдардан алуға болады.
Дата добавления: 2015-12-21; просмотров: 1; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!