Сауда проблемалары. Қазақстан мен шет елдік әріптестер келісімдерінің басты бағыттары
Республикада нарықтық экономика әлі де қалыпты қызметін жүргізе алмауда. Оған келесі себептерді жатқызуға болады:
- өндіріс көлемінің маңызды түрде төмендеуі,
- бағаның өсуі,
- кәсіпорындар арасындағы байланыстардың әлсіреуі,
- бюджет тапшылығы, оның өсуімен байланысты сыртқы қарыздар,
- шет ел валютасындағы қаржылардың жетіспеушілігі сыртқы экономикалық байланыстарды (СЭБ) әлсіретеді.
Шет елдік әріптестер Қазақстанмен және ТМД елдерімен сауда жасауды жоғары тәуекелдерге бару деп санайды.
Қазіргі уақыттағы Қазақстанмен шет елдік әріптестердің келісімдерді іске асыруының үш басты бағытын бөліп көрсету көзделеді:
1. Экспорттық-импорттық қатынастар (тауарлармен операциялар жасау, оның ішінде үшінші елдерге тауарлар жеткізу)
2. Өндіріс, қаржы, экономикалық қызметтер көрсету, жабдықтау, сыртқы сауда, ішкі әртүрлі саудалар және т.б. салаларды қамтушы бірлескен кәсіпкерлік.
3. Газ, мұнай, көмір, орман, түсті металдар және т.б. байлық көздерін игеру.
Осы бағыттар бойынша келісімдер жобасын әзірлеу, алдыға қойылған мақсаттар мен мүдделерді (қысқамерзімдік, ортамерзімдік және ұзақмерзімдік) ескере отырып жүзеге асырылады.
|
|
|
Қысқамерзімдік мүдделер – тәуекелді және толық шынайы; бұл – қарапайым түрдегі экспорт-импорт операциялары. Осыған орай шет елдік әріптес тауарларын Қазақстанға экспорттай отырып, Қазақстандық әріптесінің төлем қаражаттарының сенімділігін міндетті түрде ескеретін болады. Қазақстаннан сол сияқты тауарларды импорттай отырып, тауарларды жеткізудің контрактылық міндеттемелер шегінде халықаралық қалыптармен (нормалармен) сәйкес келушілігін қатаң бақылайды.
Орта мерзімдік мүдделер – олар, 2002 жылы іске асырылуы мүмкін мүдделерге қатысты.
Ұзақ мерзімдік мүдделер – негізінен, табиғи байлықтар мен ресурстарды игеру бойынша, 2002 жылдан әрі қарай жүзеге асырылатын жобалар. Оған жұмсалатын капиталдың көлемі аса ауқымды.
Келісімдерді жүзеге асыруды тежейтін негізгі проблемалар:
1. Сыртқы саудадағы мамандандырылған органдар рөлінің төмендеуі және білікті сарапшылардың жетіспеушілігі. Республика өміріндегі экономикалық және саяси өзгерістер, көптеген сарапшылардың зейнеткерлікке шығып, олардың орнын тәжірибесі жеткіліксіз басқа сарапшылардың алмастыруы.
|
|
|
2. Банк – қаржы жүйесіндегі тұрақтылықтың жеткіліксіздігі. Соңғы жылдары іске асырылып жатқан шаралардың ішінен Қазақстанның жетекші экономикалық аудандарына экспорттық-импорттық операцияларды, оның ішінде сыртқы экономикалық қызметті (СЭБ) ынталандыру мақсатында кәсіпорындарға несиелер беруді жүзеге асырушы аймақтық банктердің құрылуын атап өту көзделеді.
3. Төлемдерді, шет ел капиталын инвестициялауды кешіктіру.
Шет елдік әріптестерді ТМД елдерінің, оның ішінде Қазақстанның борыштық міндеттемелері проблемалары мазасыздандырады.
Бұрынғы Одақтың ТМД елдеріне борыштары:
а) әріптес-елдердің үкімет ұйымдарын қаржыландыру нәтижесінде туындаған борыштар;
б) банк несиелерін қайтармау нәтижесінде туындаған борыштар;
в) жекелеген сауда компанияларына борыштар;
г) қысқа мерзімдік төлемдерді уақытында қайтармау.
|
|
|
2. Бірлескен кәсіпорындар қызметінің күрделілігі (қиындығы). Бұл жерде, әрине, прогрестік өзгерістер бар. Мысалы, Қазақстан шет елдік әріптестердің 100 пайыздық инвестициялар құқын таныды.
Қазақстан Республикасының аумағында шет ел инвестициялары қатысатын 1000-нан аса кәсіпорындар тіркелген. Шет ел инвестицияларын халықаралық-құқықтық қорғау – жұмыстың негізгі бағыттары болып саналады.
Шет ел инвесторы салықтық жеңілдіктердің берілуіне мүдделі, сондықтан да олар жәй уақыттарда біздің нарықта жұмыс істеуді қаламайды. Олар сондай-ақ, республикадағы саяси және әлеуметтік жағдайдың тұрақты, шет ел инвестициялары бойынша заңдардың айқын, салымдар жасаудың қарапайым процедураларының болуын қажет етеді.
Ал біздегі жер, құрылыс (ғимаратқа) құқығына ие болу, әртүрлі құқықтық актілерді ресімдеу процедуралары әлі сол бұрынғысынша қиын күйінде қалуда.
Инвестициялауға рұқсат алудың неғұрлым қарапайым тәртібі шет ел инвестицияларының елімізге ағылып келуін жеделдетеді.
Дата добавления: 2015-12-21; просмотров: 1; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!