ДЕ. Общие вопросы обучения татарскому языку в общеобразовательной школе



Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение высшего профессионального образования

«Башкирский государственный педагогический университет им. М. Акмуллы»

(ФГБОУ ВПО «БГПУ им. М.Акмуллы»)

Институт филологического образования и межкультурных коммуникаций

Кафедра татарского языка и литературы

 

Утверждена на заседании кафедры

Протокол №_______ от « ___» _________ 2013 г.

 

 

АТТЕСТАЦИОННЫЕ ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ИЗМЕРИТЕЛЬНЫЕ МАТЕРИАЛЫ

 

ДИСЦИПЛИНА

ТЕОРИЯ И МЕТОДИКА ОБУЧЕНИЯ РОДНОМУ ЯЗЫКУ

 

 

СПЕЦИАЛЬНОСТЬ – РОДНОЙ (ТАТАРСКИЙ) ЯЗЫК И ЛИТЕРАТУРА С ДОПОЛНИТЕЛЬНОЙ СПЕЦИАЛЬНОСТЬЮ РУССКИЙ ЯЗЫК И ЛИТЕРАТУРА

 

 

Разработчик: Гареева Р.Р.

Курс - 3

Количество заданий – 180

Дидактические единицы:

Дидактические единицы Количество вопросов
1 Татарский язык как учебный предмет в школе 7
2 Теория преподавания татарского языка как наука 23
3 Общие вопросы обучения татарскому языку в общеобразовательной школе 40
4 Организация и обеспечение процесса обучения родному языку 34
5 Содержание и структура раздела фонетики и лексики в 5-ом классе 30
7 Методика преподавания грамматики 33
8 Развитие связной речи учащихся в национальной школе 13

 

Экспертиза зав.кафедрой

Насипов И.С.

____________________________________________

Экспертиза специалиста

группы технической поддержки компьютерного тестирования

 

_________________________________________________________________________

 

 

Уфа 2013

Данный тест предназначен для студентов III курса ИФОМК специальности «Родной (татарский) язык и литература с дополнительной специальностью русский язык и литература» по дисциплине Теория и методика обучения родному языку

письменный

Количество баллов за вопрос – 1 балл

ДЕ. Татарский язык как учебный предмет в школе

 

Мљктљптљ ана телен укытуныҐ тњп максаты

+Џз халкыҐа, аныҐ љдљби теленљ, тарихына ўљм мљдљниятенљ мљхљббљт тљрбиялљЈ

+Ана телен, аныҐ грамматик тњзелешен Јзлљштергљн, грамматик, стилистик ўљм орфографик яктан дњрес сњйлљм ўљм язу кЈнекмљлљренљ ия булган шљхес љзерлљЈ

Иѕтимагый-сљяси белемнљре тирљн ўљм камил булган шљхслљр тљрбиялљЈ

Чит телне Јз теле белљн чагыштырып њйрљнљ алучы шљхес тљрбиялљЈ

 

Мљктљплљрдљ татар телен укыту ничљ баскычтан тора?

Ике баскычтан

ДЈрт баскычтан

Биш баскычтан

+Ѓч баскычтан

 

## type 5

Икенче баскычта белем эчтљлегенеҐ эзлекле тљртибен кЈрсљтегез

[4]Кушма ѕњмлљ синтаксисы

[5]Стилистика ўљм сњйлљм культурасы

[1]Фонетика ўљм лексика

[3]Гади ѕњмлљ синтаксисы

[2]Морфология

 

## type 4

ТЈбљндљге билгелљмљлљрнеҐ тњшенчљлљр белљн тљҐгљллеген табыгыз

[6]Туган тел

[4]Икенче тел

[5]Чит тел

Ѕљмгыятьтљ туган теле белљн беррљттљн ўљм бертигез дљрљѕљдљ аралашу чарасы

Кеше тарафыннан башка ѕљмгыятьтљ аралашу мњмкинлеклљрен булдыру њчен махсус њйрљнелгљн тел

АнаныҐ баласы туу белљн аралаша башлаучы тел

 

Татар теле нинди республикаларда дљЈлљт теле буларак укытыла

Казахстанда

Башкортстанда

+Татарстанда

 

Ничљнче елда татар теленнљн мљктљплљр њчен беренче стабиль программалар тњзелљ

1999 нчы елда

2012 нче елда

1968 нче елда

+1933 нче елда

 

## type 4

ТЈбљндљге цитаталарга карата тљҐгљл килгљн даталарны кЈрсљтегез

[4]Беренче стабиль программалар

[3]Беренче стабиль дљреслеклљр

1937-1938 нче еллар

1933 нче ел

ДЕ. Теория преподавания татарского языка как наук а

 

Тел методикасыныҐ фљнни-тикшеренЈ методларын билгелљгез

Лекция

+Методик мирасны њйрљнЈ

КЈрсљтмљлелек

АҐлату-кЈрсљтЈ

+Тљѕрибљ

 

Татар телен укыту теориясе ўљм методикасы нљрсљне билгели?

УкытуныҐ максатын ўљм бурычларын

УкытуныҐ эчтљлеген

Укыту методларын ўљм алымнарын

Белем ўљм кЈнекмљлљрне бљялљЈ ўљм контрольдљ тоту методларын

+Барысын да

 

Татар телен укытуныҐ гомуми дидактик принципларын билгелљгез

+Фљннилек

УкучыныҐ язма эшлљрен њйрљнЈ

Анкета

Эксперимент

+АҐлылык

 

1918нче елда нљшер ителгљн «Татар теле методикасы» хезмљтенеҐ авторын билгелљгез

+Корбангалиев М.Х.

Фазлуллин М.А.

Зљкиев М.З.

Поварисов С.Ш.

 

Татар теле буенча мљктљптљ њйрљнелљ торган материалныҐ эчтљлеге нинди фљн тарафыннан

Педагогика

Психология

+Тел белеме

Филология

Физиология

 

## Type 4

ТЈбљндљге бигелљмљлљрнеҐ тњшенчљлљр белљн тљҐгљллеген табыгыз

[3]Гомумидидактик принциплар

[4]Хосусыйметодик принциплар

Эзлеклелек

Фонетика ўљм морфология арасында бљўлљнеш булдыру

 

2000нче елда чыгарылган «Урта мљктљп ўљм гимназиялљрдљ татар телен укыту методикасы» дљреслегенеҐ авторлары кем?

Ф.С.Вљлиева, А.Ш.Асадуллин

Ф.С.Вљлиева, Ф.С.Сафиуллина

Г.Ф.Саттаров, Р.А.Юсупов

+Ф.С.Вљлиева, Г.Ф.Саттаров

Д.Г.Тумашева, М.И.Махмутов

 

ЭзлљнЈ-тикшеренЈ методларына керљ

+эксперимент, кЈзљтЈ, љҐгљмљ, љдљби чыганакларга критик анализ, педагогик тљѕрибљлљрне њйрљнЈ, анализлау ўљм йомгаклау

эксперимент, кЈзљтЈ, анкета тутырту, аудиовизуаль метод, профильле укыту

эксперимент, кЈзљтЈ, тестлар ЈткљрЈ, проблемалы укыту метод, фљнни-методик мирасны њйрљнЈ

 

Методика њчен нигез булган фљннљр

педагогика, психолингвистика, философия

+психология, педагогика, лингвистика

психолингвистика, педагогика, лингвистика, кибернетика

 

Эксперимент ЈткљрЈ методикасында ике тњркем аерыла: беренчесендљ инновацион чишелеш реальлљшљ ўљм ул  – эксперименталь дип атала; икенчесендљ – шул ук чишелеш традицион формада башкарыла ўљм тЈбљндљгечљ атала

традицион

гадљти

+контроль

 

Татар теленеҐ гомуми дидактик принциплары

+Фљннилек, эзлеклелек, теорияне гамљл белљн бљйлљЈ, аҐлылык, укучыларга индивидуаль ўљм дифференциаль якын килЈ принциплары

Фљннилек, системалылык, эзлеклелек, аҐлылык, экспериментальлек принциплары

Фљннилек, системалылык, материалныҐ аҐлаешлы булуы, коммуникатив юнљлештљ булу принциплары

 

Программа терминыныҐ аҐлатмасы

+Алдан язып кую

Алдан билгелљп кую

Бергљ туплау

Дљреслљр тезмљсе

 

1954 нче елда нљшер ителгљн “Татар телен методиасы” хезмљтенеҐ авторы

Корбангалиев М.Х.

Зљкиев М.З.

Сафиуллина Ф.С.

+Фазлуллин М.А.

 

Тљѕрибљле укытучылар Ћљр укучыны аерым њйрљнеп, бњтен сыйныф белљн эшлљЈгљ иѕади якын килљлљр, нљтиѕљдљ њлгермљЈче укучы да фљн белљн кызыксына, Јз эшеннљн канљгатьлљнЈ таба, аҐарда уку ўљм белем алу телљге туа. Бу нинди принципка нигезлљнЈ дигљн сЈз

МатериалныҐ аҐлаешлы булуы ўљм књч ѕитљ алу принцибы

+Укучыларга дифференциаль ўљм индивидуаль якын килЈ принцибы

Дљвамчанлык принцибы

Теорияне гамљл белљн бљйлљЈ алымы

 

Рус урта гомуми белем мљктљплљрендљ укучы татар балалары њчен дљреслек авторлары

+Харисов Ф.Ф., Харисова Ч.М., Сафиуллина Ф.С.

Харисов Ф.Ф., Сафиуллина Ф.С., Корбангалиев М.Х.

Сафиуллина Ф.С., Зљкиев М.З., Тумашева Д.

Текучев А.В., Харисов Ф.Ф., Ѕ.Вљлиди

 

Интегратив дљреслљр дип атыйлар

Интеграллар темасына багышланган дљресне

Икетеллелек шартларында Јткљрелгљн дљреслљр

+Предметара бљйлљнешлљр булган дљреслљр

 

Беренче мљртљбљ дљЈлљт тарафыннан расланган ўљм дљЈлљт документы дип игълан ителгљн программа ничљнче елда бастырыла

1913нче елда

+1933 нче елда

1952нче елда

1990 нчы елда

 

## Type 3

ТЈбљндљге фикерлљрне тулыландырыгыз

Татар теле методикасы, башка фљннљрне укыту методикасы кебек, …………ныҐ хосусый тњренљ керљ (педагогиканыҐ)

Традицион дљрестљн аермалы буларак, хљзерге дљреснеҐ тњп Јзенчљлеге: ул – балаларныҐ ……… ………. ЈстерЈ.(акыл сљлљтен)

 

Икетеллелек шартларында татар телен укытуныҐ гамљли максаты Јз эченљ ике бурычны ала

+Коммуникатив ўљм филологик бурычлар

Гамљли ўљм тљрбияви бурычлар

Филологик ўљм ўњнљри бурычлар

 

Икетеллелек шартларында татар телен укытуныҐ лингвистик принциплары

+Концентризм, минимизация, тел белљн сњйлљмне аеру

Системалылык , кЈрсљтмљлелек, аҐлылык

Проблемалылык, теорияне гамљл белљн бљйлљЈ, дљвамчанлык

 

Икетеллелек шартларында татар телен укытуда минимизация принцибы дип љйтљлљр

КЈнегЈлљрне азрак эшлљтЈне

+Тел кЈренешлљрен киметебрљк сайлап алуны

 Кечкенљ тњркемнљрдљ укытуны

 

## Type 4

ТЈбљндљ китерелгљн фљнни хезмљтлљрнеҐ авторларын билгелљгез

[10]Корбангалиев М.Х

[8]Фазлуллин М.А.

[9]Хаков В.Х.

[6]Поварисов С.Ш.

[7]Мифтахов Б.М.

Мљктљптљ љдљби љсљрлљрнеҐ телен њйрљнЈ

Татар теле синтаксисын укыту методикасы

Татар теле методикасы, 1954

Мљктљптљ стилистиканы њйрљнЈ

Татар теле методикасы, 1918

 

Тел методикасыныҐ фљнни-тикшеренЈ методлары

њлешчљ - эзлљнЈ

репродуктив

эвристик

язма эшлљрне анализлау

+кЈзљтЈ

 

Татар телен укыту теориясе ўљм методикасы нљрсљне билгели?

укытуныҐ максатын ўљм бурычларын

укытуныҐ теоретик нигезлљрен

укытуныҐ эчтљлеген

материалныҐ сыйныфларга бЈленешен

+барысын да

 

Татар телен укытуныҐ гомуми дидактик принциплары

фљнни-методик мирасны њйрљнЈ

+теорияне гамљл белљн бљйлљЈ

укучылар ўљм укытучылар белљн љҐгљмљ

эксперимент

+эзлеклелек

 

 

ДЕ. Общие вопросы обучения татарскому языку в общеобразовательной школе

 

Хљзерге вакытта татар теле дљреслљрендљ уҐышлы кулланыла торган укыту-аҐлату методлары

+аҐлату-кЈрсљтЈ

+проблемалы укыту

дљреслек белљн эшлљЈ

кЈнегЈ

барысы да

 

Укыту-тљрбия процессын оештыруныҐ тњп формасы

укыту программасы

укыту-тљрбия планнары

тел тЈгљрљге

предмет буенча олимпиада

+дљрес

 

Эчтљлеге ўљм куелган максаты буенча љҐгљмљ методын њч тњргљ бЈлљлљр

+сорау-ѕавап

+эвристик

+аҐлату

иѕади

кабатлау

 

ДљреснеҐ танып белЈ аспектын кЈрсљтегез

+укучыны Јзлегеннљн белемнљрне Јзлљштерергљ, мљгълЈматларны тупларга њйрљтЈ

+укучыда кЈрЈ-тоемлау сљлљте ЈстерЈ

укучыны дњньяга актив караш белљн карарга њйрљтЈ

укучыларныҐ сЈзлек запасын баету

 

Укыту методлары дип тЈбљндљгелљргљ љйтљлљр

+УкытучыныҐ эшлљЈ юллары, шуныҐ ярдљмендљ укучылар белемнљрне Јзлљштерљлљр ўљм кЈнекмљлљр алалар

+УкучыларныҐ белем ўљм кЈнекмљлљрен ЈзлљштерЈлљренљ, танып-белЈ активлыкларына китерљ торган, укытучыныҐ ўљм укучыларныҐ бергљлљп эшлљЈ юллары

+Танып белЈ ўљм гамљли максатка, матералныҐ мњмкинлеклљренљ бљйлљнешле рљвештљ укытучыныҐ ўљм укучыларныҐ эшлљЈ юллары

 

1903нче елда академик Л.В.Щерба зарарлы булган ятлау методы урынына яҐа алым тљкъдим итте

Укытучы сЈзе

+КЈзљтЈ методы

Сорау-ѕаваплар методы

 

 

“Татар телен ничек укытырга?” (1916 ел) исемле методик хезмљтнеҐ авторын билгелљгез

М.Корбангалиев

М.Фазлуллин

Б.Мифтахов

+Г.Ибраўимов

 

“Сарыф-нљхЈ дљреслљре тикшерЈ ўљм тљтбикъ (анализ) ысулы белљн укытылырга ... Ћљр сЈз, ўљр ѕњмлљ ике яктан тикшерелергљ тиеш: эчке яктан ўљм тышкы яктан. Мљктљп баланыҐ зиўенен эшлљтергљ, эзлљргљ њйрљтерргљ тиеш” юллары ныҐ авторын билгелљгез

Профессор А.Текучев

+Методист, телче Г.Ибрагимов

Академик М. Зљкиев

Методист, профессор Ф. Сафиуллина

 

 

1918нче елда “Ана теле методикасы”нда М.Корбангалиев беренчелљрдљн булын фљнни нигезлљнгљн укыту методларын (ысулларын) тљкъдим итљ

+КЈзљтЈ юлы, укытучыныҐ аҐлатуы, сарфый вљ нљхви тикшерЈ ысулы

УкытучыныҐ сњйлљве, репродуктив метод, эвристик метод

АҐлату-кЈрсљтЈ методы, мљктљп лекциясе, экскурсия

 

Укыту-тљрбия процессын оештыруныҐ тњп формасы

Базис план

+Дљрес

Дљрес планнары

Тел тЈгљрљге

 

ЯҐа материалны љзер килеш ўљм иѕади рљвештљ ЈзлљштерЈдљн чыгып методлар тЈбљндљгечљ классификациялљнљ

+Репродуктив ўљм иѕади юл белљн бирЈ методлары

Белем-кЈнекмљлљрне ныгыту ўљм эфристик метод

 

 М.И.МљхмЈтов “Хљзерге дљрес” хезмљтендљ яҐа материалны аҐлату методларын ничек классификацияли

+Хљбљр итЈ (информацион) ўљм проблемалы укыту методлары

КЈнегЈлљр эшлљЈ, репродуктив методлар

 

Хљзерге вакытта татар теле дљреслљрендљ уҐышлы кулланыла торган методлар

+АҐлату, сњйлљЈ-лекция, љҐгљмљ, њлешчљ эзлљнЈ яки эвристик метод

КЈзљтЈ, эксперимент, проблемалы укыту, экскурсия методлары

 

 

## Type 4

ТљҐгљллекне булдырыгыз

[4]УкучыларныҐ белем ўљм кЈнекмљлљрен тикшерЈ ўљм бљялљЈ методлары

[3]Белем ўљм кЈнекмљлљрне гамљлдљ куллана белергљ њйрљтЈ буенча эшлљЈ методлары

Язма ўљм гамљли кЈнегЈлљр, лаборатор эшлљр

Телдљн сорау, контроль эшлљр, њй эшлљрен тикшерЈ, фронталь сорау.

 

УкучыларныҐ татар теленнљн алган белемнљрен ўљм кЈнекмљлљрен гамљлдљ файдалана белергљ њйрљтЈдљ уҐышлы методлар

љҐгљмљ

лекция

+кЈнегЈ

мњстљкыйль эш

барысы да

 

Укыту методыныҐ состав њлешлљре яки танып белЈ эшендљ билгеле бер методны кулланганда укучыларга белем ўљм кЈнекмљлљр бирЈ юллары _________ дип атала (алымнар)

 

## Type 4

Бердљмлекне булдырыгыз

[7]Сафиуллина Ф.С.

[6]МљхмЈтов М.И.

[10]Ибраўимов Г.

[9]Фазлуллин М.А.

[8]Хуѕиљхмљтов Ђ.Н

Проблемалы укытуны оештыру

Татар телен њйрљтЈнеҐ фљнни-методик нигезлљре

Дидактика

Татар теле методикасы

Татар телен ничек укытырга?

 

КЈчереп язу, диктантлар язу, хаталарны тњзљтЈ эшлљре, ѕњмлљлљр тњзЈ – болар

Эш тњрлљре

+КЈнегЈлљр

Укыту методлары

 

ДљреснеҐ бердљм њч максатына кергљн танып белЈ аспекты

+Укучыда фикерлљЈ Јсешен булдыру

Укучыларда хљрљкљтчљнлекне ЈстерЈ

Белемнљрне ўљм кЈнекмљлљрне бергљ куша белЈ, шул рљвешле укучыларныҐ уҐышлы зиўен эшчљнлеген ЈстерЈ

Укучыны Јзлегеннљн белемнљрне Јзлљштерергљ, мљгълЈмат тупларга њйрљтЈ

 

Тњрле методлар кулланып, яҐа материалны дљрестљ биргљч, аны укучыларныҐ хљтерендљ ныгыту максаты белљн, дљреслектљн шушы параграфны укыла, љйтелмљгљн фикерлљргљ игътибар ителљ, љҐгљмљ Јткљрелљ. Бу очракта нинди метод кулланыла

ЂҐгљмљ

+Дљреслек ўљм башка чыганаклар белљн эшлљЈ

АҐлату

 

Тел дљреслљрендљ кЈнегЈ методы нинди максатта кулланыла

УкучыларныҐ белем-осталыкларын контрольга алу максатында

+УкучыларныҐ алган белем ўљм кЈнекмљлљрен гамљлдљ файдалана белергљ њйрљтЈ максатында

 

Хаталарны тњзљтЈ њстендљ эш – бу

Метод

Методик принцип

+КЈнегЈ

 

## Type 4

Бердљмлекне булдырыгыз

[4]ТикшерЈ методы

[6]АҐлату методы

[5]Ныгыту методы

Тест

Дљреслек белљн эшлљЈ

Мљктљп лекциясе

 

Дљрес-конференция – бу

Укыту алымы

+Дљрес формасы

Укыту методы

 

УкучыларныҐ Јз сњйлљм органнары эшчљнлеген тоюны ўљм алар белљн аҐлы рљвештљ идарљ итЈне кЈз аллдында тотучы алым

+Артикулятор гимнастика

Сњйлљм гимнастикасы

Артикулятор бирем

 

Тел дљреслљрендљ кайсы тњр кЈрсљтмљлелек ешрак кулланыла

Натураль ўљм кЈлљмле кЈрсљтмљ љсбаплар

Экранлы љсбаплар

+График љсбаплар

 

Тел дљреслљрендљ сочинение яздыру алымын кулланганда нинди кЈрсљтмљлелектљн файдалану отышлы

Символик кЈрсљтмљ љсбаплар

+Сынлы сљнгать љсљрлљре

График љсбаплар

 

СЈзгљ тњшеп калган хљреф яки кушымчалар њстљп язу – биремнеҐ нинди тњренљ керљ

Грамматик –пунктуацион бирем

Грамматик –стилистик бирем

+Грамматик-орфографик бирем

 

Нинди дљрес формасына љзерлљнЈ њчен укучыларга 10-12 књн вакыт бирелљ

+Семинар

Консультация

Экскурсия

 

Нинди дљрес формасы рамкаларында укытучы ўљм укучылардан тыш язучылар, галимнљр катнашырга мњмкин

Зачет

Практик дљрес

+Конференция

 

Телдљге сЈзлљрнеҐ нинди сЈз тњркеменљ керЈен, ул сЈз тњркемнљренеҐ тњр ўљм тњркемчљлљргљ бЈленЈен, нинди чаралар белљн ясалуын ўљм нинди грамматик кЈренешлљрне алуын укучыларда нинди метод-алым њстендљ ныгыту уҐышлы?

грамматик биремле диктант

грамматик уеннар

+морфологик анализ

морфемик анализ

синтаксик анализ

 

## Type 4

Џзара бљйлљнешне булдырыгыз

[6]Дљрес формасы

[5]КЈнегЈ тњре

[4]Дљрес тибы

Ныгыту дљресе

Диктант

Сљяхљт-дљрес

 

## Type 4

Џзара бљйлљнешне булдырыгыз

[4]ДљреснеҐ максаты

[3]Сњйлљм телен ЈстерЈ

Cочинение язарга њйрљтЈ.

Ѓйрљнелљ торган кЈренеш турында тњшенчљ бирЈ

 

Тел укытканда укучыларга тел гыйлемендљ дњрес дип табылган, программа нигезендљ аларга њйрљтелергљ тиешле мљгълЈмат бирЈне, кайбер тел кЈренешлљрен тарихи яктыртыну алда тотучы принцип

+Фљннилек

УкытуныҐ тормыш белљн бљйлелеге

Индивидуаль ўљм яшь Јзенчљлеклљрен исљпкљ алу

 

Икенче тел буларак татар телен укыту процессында актив сЈзлљрне сайлап алу принципы

+Мљгънљви принцип

+СЈзнеҐ куллану ешлыгы

+Валентлык пинцибы

АҐлылык пинцибы

 

## Type 5

ЯҐа сЈзлљрне њйрљнЈ этапларын билгелљгез

[3]Ѓйрљнгљн сЈзлљрне кабатлауны оештыру

[4]ЏзлљштерЈ дљрљѕљсен тикшерЈ

[1]ЯҐа сЈзлљрне тљкдим итЈ

[2]ЯҐа сЈзлљрне ЈзлљштерЈне оештыру

 

Нинди укыту алымын тњркем белљн, ўљм шулай ук, аерым укучы белљн дљ оештырып була, кемдер њчен бу алым ирекле, љ кемдер њчен мљѕбури Јткљрелљ ала

Конференция

Зачет

+Консультация

Практикум дљрес

 

Фонетика дљреслљрендљ сњйлљм органнарыныҐ торышын, авазларныҐ ясалышын њйрљнгљндљ нинди кЈрсљтмљлелек тњреннљн кулланырга була

Таблица

Схема

+Рљсем

СЈзлек

 

Беренче “Рус мљктљплљре њчен татар теле дљреслеге” кем тарафыннан языла ўљм ничљнче елда дњнья кЈрљ

+М.Корбангалиев ўљм Х.Бљдигый, 1924

М.Корбангалиев, 1924

А.Ш.Асадуллин, 2001

 

ДЕ Организация и обеспечение процесса обучения родному языку

 

Программа материалын чиреклљргљ ўљм айларга якынча бЈлЈ кайда кЈрсљтелљ

+календарь планда

уку планында

базис планда

программада

дљреслектљ

 

Мљктљпкљ II Федераль дљЈлљт укыту стандарлары ничљнче елда кертелљ

1997 нче елда

2003 нче елда

+2012нче елда

 

Укыту-тљрбия процессын оештыруныҐ тњп формасы:

укыту программасы

укыту-тљрбия планнары

тел тЈгљрљге

предмет буенча олимпиада

+дљрес

 

Эчтљлеге ўљм куелган максаты буенча љҐгљмљ методын њч тњргљ бЈлљлљр

+сорау-ѕавап

+эвристик

+аҐлату

иѕади

кабатлау

 

Укытучы укучыныҐ белемнљре никадљр тулылана баруын, тњгљллљнЈен, системалылыгын, ныклыгын ўљм практикада Јзлљштерљ алуын нинди дљреслљрендљ ачыклый

катнаш дљрес

белем ўљм кЈнекмљлљрне ныгыту

+системалаштырып йомгаклау дљресе

белем ўљм кЈнекмљлљрне тикшерЈ дљреслљре

 

## Type 5

УкытучыныҐ дљрескљ љзерлљнЈе нинди эзлеклелектљ бара?

[5]Дљрес планын тњзЈ.

[4]Дидактик материал туплау.

[2]Дљреслек материалы белљн танышу.

[3]Методик љдљбиятны њйрљнЈ.

[1]]Тематик-календарь планын карау

 

Тема яки бЈлекне Јтеп бетергљннљн соҐ нинди дљрес тибы Јткљрелљ.

ныгыту дљреслљре

кабатлау-искљ тњшерЈ дљреслљре

белем ўљм кЈнекмљлљрне камиллљштерЈ дљресе

+системалаштырып кабатлау дљресе

практикум дљреслљр

 

ДљреснеҐ танып белЈ аспектын кЈрсљтегез

+укучыны Јзлегеннљн белемнљрне Јзлљштерергљ, мљгълЈматларны тупларга њйрљтЈ

+укучыда кЈрЈ-тоемлау сљлљте ЈстерЈ

укучыны дњньяга актив караш белљн карарга њйрљтЈ

укучыларныҐ сЈзлек запасын баету

 

Татар теле буенча дљрес типларына керљ :

дљрес-семинар

дљрес-практикум

+контроль дљрес

+яҐа белемнљрне ЈзлљштерЈ дљресе

дљрес-лекция

 

9 нчы сыйныфта татар теленеҐ эчтљлеге нинди?

Фонетика ўљм орфография

Морфология

Гади ѕњмлљ синтаксисы

Кушма ѕњмлљ синтаксисы

+Стилистика ўљм сњйлљм культурасы

 

## Type 5

Дљрес ЈткљрЈнеҐ тип буенча эзлеклелеген билгелљгез.

[4]Контроль дљрес.

[1]ЯҐа белемнљрне ЈзлљштерЈ дљресе.

[2]Белемнљрне ныгыту дљресе.

[3]Гомумилљштереп кабатлау дљресе

 

ДљреснеҐ темасы, максаты, дидактик материал, техник чаралар кайда кЈрсљтелљ

Программада

Дљрес планында

Уку планында

+Тематик планда

 

2003нче елда расланган программа буенча 5нче сыйныфта татар телен укытуга ничљ сљгать каралган

32 сљгать

34 сљгать

64 сљгать

+136 сљгать

 

Билгеле бер тема яки бЈлек буенча материалны системалаштыру ўљм йомгаклау, укучыларныҐ белем дљрљѕљлљрен ачыклау максаты белљн Јткљрелљ торган актив дљрес формасы

семинар.

экскурсия.

+зачет.

консультация.

Конференция

 

Дљрестљн тыш эшлљрнеҐ нинди формалары билгеле

олимпиада

атналык

тЈгљрљк

њй эше

+барысы да

 

Тњп фактик мљгълЈматларны, гомумилљштерЈлљрне, кагыйдљлљрне, шулай ук исбатлау тљртибен нык итеп хљтердљ калдыру нинди дљрес тибыныҐ максаты

яҐа материалны њйрљтЈ

+белем ўљм кЈнекмљлљрне камиллљштерЈ

белем-кЈнекмљлљрне тикшерЈ

берсе дљ тЈгел

 

Ике составлы ѕњмлљлљр (24 сљгать) ничљнче сыйныфта Јтелљ?

5 нче сыйныфта

6 нчы сыйныфта

+7 нче сыйныфта

8 нче сыйныфта

9 нчы сыйныфта

 

Фронталь сорау дип нљрсљгљ љйтљлљр

+Материалны кабатлаганда яки искљ тњшергљндљ сыйныфка сорау бирЈ ўљм мњмкин кадљр кЈбрљк укучылардан ѕавап алу

Такта янына укучыны чакырып сорауга ѕавап алу

 

Ѓй эшен дљреснеҐ нинди этабында бирергљ мњмкин

ДљреснеҐ башында њй эшен тикшереп, Јткљнне кабатлагач та

ЯҐа материалны аҐлатып, аны ныгыткач та

Дљресне йомгаклагач та

+ДљреснеҐ барлык этабында да

 

ДљреснеҐ методик логикасы - ул

+ДљреснеҐ техник, методик, дидактик чаралар, кЈрсљтмљлелек белљн баетылуы

ДљреснеҐ методик яктан тњзелеше

 

“Синтетик” дип нинди дљрес тибына љйтљлљр

Синтетик иярчен ѕњмлљлљрне њйрљнљ торган дљрескљ

Гомумљн, синтаксис бЈлегенљ караган дљреслљрне

+Барлык тип дљреслљрнеҐ функњиясен башкаручы катнаш дљрескљ

 

## Type 5

Традицион дљрес этапларыныҐ эзлеклелеген кЈрсљтегез

[4]Белемнљрне тикшерЈ ўљм бљялљЈ

[3]Белем ўљм кЈнекмљлљрне ныгыту ўљм аны ЈстерЈ, гамљлдљ куллана белЈ кЈнекмљлљре алу

 [2]Дљрестљ бирелергљ тиешле яҐа белемнљрне кабул итЈ ўљм ЈзлљштерЈ

 [1]Укучылар дљрестљ Јзлљштерергљ тиешле белемне кабул итљргљ љзерлек, танып-белЈ бурычын кую

 

Дљрес планнарыныҐ нинди тњрлљрен билгелисез

+Схематик план

+План-конспект

Еллык планы

Календарь план

 

Дљрес барышында њй эшен бирЈ урыны

Дљрес башы

Дљрес ахыры

+ДљреснеҐ тњрле этабында

 

Башлангыч сыйныфларда Јткљннљрне 5 нче сыйныфта искљ тњшерЈ- кабатлау дљресе тибы буенча нинди дљрескљ карый

Белемнљр ўљм кЈнекмљлљрне камиллљштерЈ- ныгыту дљреслљре

Катнаш дљрес

+Белемнљрне гомумилљштерЈ ўљм системалаштыру дљресе

 

Сыйфат турында њйрљнгљннљрне гомумилљштереп кабатлау ўљм аларны гамљлдљ дњрес куллана белЈ кЈнекмљлљрен ныгыту максатына ярашлы нинди дљрес тибы сайларга була

ЯҐа материалны њйрљтЈ дљресе

Материалны ныгыту ўљм белем-кЈнекмљлљрне камиллљштерЈ дљресе

+Белемнљрне гомумилљштерЈ ўљм системалаштыру, ягъни кабатлау-йомгаклау дљресе

 

Танып-белЈ бурычы нинди дљрес тибында реальлљшљ

+ЯҐа материалны њйрљтЈ дљресе

Материалны ныгыту ўљм белем-кЈнекмљлљрне камиллљштерЈ дљресе

Белемнљрне гомумилљштерЈ ўљм системалаштыру, ягъни кабатлау-йомгаклау дљресе

+ Катнаш дљрестљ

 

Дљрес этаплары нљрсљдљн чыгып билгелљнљ

Дљрес эчтљлегеннљн

УкучыларныҐ эш-хљрљкљтлљреннљн

Дљрес максатыннан

+Барысыннан да

 

Белем ўљм кЈнекмљлљрне актуальлљштерЈ; яҐа тњшенчљ ўљм билгелљмљлљрне формалаштыру; алган белемнљрне гамљлдљ куллана белергљ кЈнектерЈ, яъни ныгыту этапларыннан торган дљреснеҐ тибын ачыклагыз

+ЯҐа материалны њйрљтЈ дљресе

Белем ўљм кЈнекмљлљрне ныгыту дљресе

Системалаштырып йомгаклау дљресе

 

Эчтљлеге ягыннан дљрес тњрлљрен кЈрсљтегез

+Грамматика, орфография, фонетика, пунктуация, сЈз яслышы, тел ЈстерЈ дљреслљре

Грамматика, синонимнар, фонетика, тел кЈренеше, сЈз яслышы, тел ЈстерЈ дљреслљре

Грамматика, орфоэпия, фонетика, фонология, сЈз яслышы, тел ЈстерЈ дљреслљре

 

Программа материалын чиреклљргљ ўљм айларга якынча бЈлЈ кайда кЈрсљтелљ

программада

дљреслектљ

+календарь планда

 

Мљктљпкљ II Федераль дљЈлљт укыту стандарлары ничљнче елда кертелљ

+2012 нче елда

1933 нче елда

2003 нче елда

 

Укыту-тљрбия процессын оештыруныҐ тњп формасы:

тел тЈгљрљге

+дљрес

предмет буенча олимпиада

консультация

 

Акыл сљлљтен ЈстерЈ максатларын ачыклагыз

Сњйлљм телен ЈстерЈ

Язма сњйлљм телен ЈстерЈ

КЈзљтЈчљнлекне ЈстерЈ

Дикъкат ўљм игътибарлылыкны ЈстерЈ

+Барысы да

 

ДЕ Содержание и структура раздела фонетики и лексики  в 5-ом классе

 

Орфографиягљ њйрљтЈ принциплары

+аҐлылык

кЈрсљтмљлелек

+автоматизм

эзлеклелек

 

Сњйлљмдљге авазны ясауда катнашкан сњйлљЈ органнарын, аларныҐ аваз ясауда тњрле дљрљѕљдљ катнашын нинди кЈрсљтмљлелектљ аҐлату кулай?

рљсемле таблица

плакат-схема

сЈзлеклљр

+рљсем

 

Орфографиягљ њйрљтЈдљ нинди алымнарны аерып кЈрсљтергљ була

+фонетик анализ

+диктант язу

+кЈчереп язу

синтаксик анализ

иѕади эшлљр ЈткљрЈ

 

Бу нинди диктант тњре?

Укытучы элек ѕњмлљне дњрес итеп укый, сЈзлљрне язу кагыйдљлљрен искљ тњшерљ, соҐыннан укытучы ѕњмлљне љйтеп яздыра. Барысы да язып беткљч, бер укучы ѕњмлљне укый, кайсы сЈзнеҐ астына сызуын, аныҐ кагыйдљсен, ничек язуын аҐлата. Калган укучылар карап бара.

+искљртмљле

сайланма

аҐлатмалы

биремле

 

Орфографик осталыкны формалаштыручы кЈнегЈлљр

+СЈзлљрне кЈчереп язу

+Орфографик кагыйдљгљ нигезлљнеп сЈзлљрне тњркемлљЈ

План-конспект тњзЈ

+Тњшеп калган хљрефлљрне куеп кЈчереп язарга

Текстны кыскартып сњйлљЈ

 

Орфографик осталыкны формалаштыручы кЈнегЈлљр

+КЈрмљ диктант

+СЈзлек диктанты

Талиња тутыру

Белемнљрне заманча контрольдљ тоту чаралары

 

Мљктљптљ татар теле дљреслљрендљ диктантлар башкару алымнары ягыннан нинди тњрлљргљ бЈленљ?

сайланма диктант

искљртмљле диктант

иѕади биремле диктант

сЈзлек диктантлар

+барысы да

 

5 нче сыйныфта контроль диктант њчен текст кЈпме сЈздљн торырга тиеш?

100 сЈз

130 сЈз

150 сЈз

160 сЈз

50 сЈз

 

УкучыларныҐ орфографик грамоталылыгы белљн танышу максатында нинди диктант тњре Јткљрелљ?

сЈзлек

+сынама

ирекле

аҐлатмалы

 

ТелнеҐ авазлар ўљм аваз системасы турындагы фљн ничек атала

Фонология

+Фонетика

Фонематика

Грамматика 

 

Фонетика ўљм графика буенча беренче мљгълЈматны укучылар кайчан ала

+Башлангыч сыйныфларда

Урта баскычта

Югары баскычта

 

Ђйтелеш ўљм язылыш арасындагы аермалар, орфоэпик нормалар тел белеменеҐ нинди бЈлегендљ њйрљнелљ

Лексика

+Фонетика

Морфология

Синтаксис

 

Фонетика укытуныҐ хосусый методик принципларын билгелљргљ

Фонетиканы морфология белљн бњйлљп њйрљнЈ

Фонетиканы орфоэпия белљн бљйлљп њйрљнЈ

Фонетиканы орфография белљн бњйлљп укыту

+Барысы да

 

Татар алфавитында ничљ хљреф булуын билгелљгез

36 хљреф

+39 хљреф

42 хљреф

33 хљреф

 

БасымныҐ беренче иѕеккљ тњшкљн вариантын сайлап алыгыз

Бала, урман, никтер, шактый, тукта

Балалар, яҐгыр, татарча, килгљч Јк, парта

+Аша, языгыз, шундый, ўичкем, никтер

 

БасымныҐ соҐгы иѕеккљ тњшкљн вариантын сайлап алыгыз

+Рљвешлљр, яктылык, баралар, егерме, урамга

Очучы, телче, килми, татарча

Урманчылык, кичљге, илле, байтак, языгыз

 

Фонетик диалектизмнарны бетерЈ кЈнегЈлљрен билгелљгез

+Орфографик сЈзлектљн файдалану

Синтаксик анализ

+Фонетик анализ

+Сайланма диктант яздыру

+Телдљн сочинение ЈткљрЈ

 

Лексика буенча мљгълЈматлар ничљнче сыйныфта бирелљ

5нче сыйныфта

6нчы сыйныфта

9нчы сыйныфта

 

Лексика дљреслљрендљ кайсы алымнарны кулланырга була?

аерым сЈзлљрнеҐ мљгънљсен контекстта аҐлату

сЈзнеҐ тњзелешен, ясалышын тикшерЈ

тњрле жанрдагы љдљби текстларныҐ сЈзлек составын тикшерЈ

тексттагы яҐа сЈзлљрнеҐ мљгънљлљренљ аҐлатма бирЈ

+барысын да

 

Татар теле дљреслљрендљ сњйлљм телен ЈстерЈ алымнары

+картина буенча сочинение язу

грамматик анализ

биремле диктант

+сЈзлек белљн эш

 

Мљктљптљ татар топонимикасы ўљм этнонимикасы турында мљгълЈматлар ничљнче сыйныфта бирел

6 нчы сыйныф

7 нче сыйныф

+9 нчы сыйныф

10 нчы сыйныф

11 нче сыйныф

## Type 5

Фонетик анализныҐ эзлеклелеген билгелљгез

[ 5 ]Аваз ўљм хљрефлљрнеҐ санын билгелљЈ

[1]СЈзне љйтергљ, соҐыннан дњрес итеп язып куярга

[4]Ћљр авазныҐ нинди хљреф белљн белдерелЈен кЈрсљтергљ

[2]СЈзне иѕеклљргљ бЈлљргљ, басымын кЈрсљтергљ

[ 3 ]Авазларны љйтергљ ўљм язарга, характеристика бирергљ

Фонетик кЈнекмљне билгелљгез

+СЈздљ авазларны аеру

Авазларны хљреф белљн билгелљЈ

+АвазларныҐ мљгънљ аеру ролен билгелљЈ

+СЈзлљрнеҐ иѕеклљргљ бЈленЈе

ХљрефлљрнеҐ аваз белдерЈ Јзенчљлеген билгелљЈ

+СЈзлљрдљ дњрес басым кую

+СЈзнеҐ аваз составын билгелљЈ

“Лексика” бЈлегенеҐ танып-белЈ максатын аерыгыз

+Укучыларда фљнни кЈзаллауны формалаштыру

+Укучыларга татар теленеҐ лексикасы ўљм фразеологиясе турында белемнљр бирЈ

Лексикологик ўљм фразеологик кЈнекмљлљр формалаштыру

УкучыларныҐ сЈзлек запасын баету

БилгелљмљнеҐ дњрес вариантын љйтегез

+Синонимнар – лексик мљгънљлљре белљн якын, лљкин љйтелешлљре белљн тњрле булган бер сЈз тњркеменљ караган сЈзлљр

Синонимнар – лексик мљгънљлљре белљн якын, љйтелешлљре белљн тњрле сЈзлљр

Синонимнар - лексик мљгънљлљре белљн якын булган бер сЈз тњркеменљ караган сЈзлљр

СЈз тњзелешен ўљм ясалышын њйрљнљ торган  метод

УкытучыныҐ сњйлљве

+Телне кЈзљтЈ

+Џрнљклљргљ анализ

ЂҐгљмљ

 

## Type 4

СЈз тњзелешенљ анализ тљртибе

[ 2 ]Тамырны аеру, тамырдаш сЈзлљр табу

[1]СЈзне язып алу, аныҐ лексик мљгънљсен ачыклау, нинди сЈз тњркеменљ каравын билгелљЈ

[3]Кушымчаларны аеру, аларныҐ грамматик мљгънљсен ачыклау

[4] Нигезен кЈрсљтЈ, тњркемчљсен кЈрсљтЈ

Укучыларда телгљ карата материалистик караш формалаштыручы, телнеҐ иѕтимагый тормыш ўљм ѕљмгыять Јсеше белљн тыгыз бљйлљнешен ачыклаучы теманы билгелљгез

СЈз ўљм аныҐ лексик мљгьнљлљре

+Искергљн ўљм яҐа сЈзлљр


Дата добавления: 2018-10-26; просмотров: 349; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:






Мы поможем в написании ваших работ!