Делдалдарға сыйақы беру тәсілдері
Шетелдерде делдалдарға сыйақы есептеу мен төлеудің келісімдерде міндетті түрде көрсетілетін бірнеше тәсілдері бар.
Өткізу нарығындағы тауарларды өткізу бағасы мен экспорттаушылар бағалары арасындағы айырма делдалдарға сыйақы берудің ынталандырушы тәсілдерінің бірі болып саналады. Мұндай жағдайда делдал өткізілетін тауарлардың бағаларын жеткіліксіз түрде болжау есебінен негізсіз жоғары пайда алмас үшін, тауарды экспорттаушы экспортталатын тауарлардың өткізу бағаларын, нарықтағы өткізу деңгейін жақсы білуі тиіс.
Дегенмен, делдалдан өзінің тауарларын міндетті түрде экспорттық бағадан жоғары емес деңгейде сатуды талап етуге болмайды. Делдал өзінің шығындарын ғана жауып қоймай, сонымен бірге пайда алатындай ақша табуы тиіс. Сондықтан экспорттық (фактуралық) бағалардан делдалдың пайдасына пайыздар есептеледі, бұл пайыздар делдалды өткізу көлемін ұлғайтуға және белгілі бір шамаға дейін бағаны көтеруге ынталандырады, әрине бұлардың бәрі келісімде қосымша ескертілуі қажет. Экспорттаушылар келісімде әрқашанда жоғары шекті бағаны белгілеуге ұмтылады. Мұндай жағдайда баға фактурасы және бағалар айырмасымен сыйақы төлеудің аралас формасы қолданылады, бұл экспорттаушының мүддесіне жауап береді.
|
|
Делдалдардың нарықта тауарлардың жаңа үлгілері бойынша зерттеулер заң кеңестерін және жарнама науқандарын жүргізуі кезінде сыйақыларды, атқарылатын жұмыстардың көлеміне қатысты, күні бұрын келісілген сомада белгілеу дұрыс болып саналады.
Егер делдалдың шығындарын күні бұрын анықтау қиынға түсетін болса, сыйақы төлеу «кост пласт» жүйесі бойынша жүзеге асырылады. Бұл жүйенің маңызы, делдалдың экспорттаушы-сатушыға келтірілген шығындарды растайтын құжаттарды беруінен көрінеді. Сатушы делдалдарға келісілген пайызға көбейтілген және делдалдың пайдасын құрайтын шығындарды өтейді.
Әлемдік саудада делдалдардың түрлеріне қатысты сыйақылардың әртүрлі тәсілдері қолданылады. Сенгендерге (поверенный) сыйақы контрактылар сомасына пайыздар түрінде есептеледі. Қосымша міндеттемелер тұрақты сомалардан немесе «кост плас» жүйесі бойынша алынады. Комиссионерлерге комиссиялық сыйақылар, агенттерге – агенттік сыйқылар төленеді, ал өткізуші делдалдарға сыйақы төлеудің барлық тәсілдері қолданылуы мүмкін. Сыйақылар төлеудің барлық тәсілдері делдалдың пайда табуын қамтамасыз етуі тиіс.
|
|
Қазіргі уақытта сыртқы нарыққа өз бетімен шығу құқына ие болған қазақстан кәсіпорындары, жарнама сипатындағы қызметтер көрсету, контрактылар мен келісімдер жасау, маркетингтік зерттеулер бойынша шарттар жасайтын сыртқы сауда салалары мен ведомстволарының делдалдық қызметтерін жиі пайдаланатын болады. Мұндай қызметтерге сыйақылар, «кост плас» жүйесі арқылы төленеді.
Сыйақы төлеудің бүкіл тізіп шыққан тәсілдері ішкі, сол сияқты халықаралық саудаға да қатысты. Халықаралық саудада сыйақы төлеудің екі тәсілі қолданылады:
а) делдал оған есептелетін соманы, жеткізілген тауарлар үшін экспорттаушыларға төлейтін төлемнен ұстап қалады;
ә) жеткізілген тауарлар үшін делдалға төленген төлемдерден сатушыларға сыйақылар аудару жүзеге асырылады.
|
|
Сыйақы төлеудің екінші тәсілі қазақстанның сыртқы сауда ұйымдары үшін қолайлы болып саналады, өйткені делдалдардың жасаған келісімдері бойынша өз алған міндеттемелерін қаншалықты орындауларына байланысты, оларға төленетін төлемдерді реттеуге және бақылауға мүмкіндік береді.
Брокерлер, комиссионерлер және сауда үйлері қазақстандағы делдалдықтың неғұрлым кең тараған түрлері болып саналады.
Сыртқы экономикалық қызметтер аясында жұмыс істеуші қазақстандық делдалдар комиссионерлер сияқты басым түрде қатысады және шетелдік клиенттермен, тауарларды экспорттаушы өндірушілермен немесе импорт тауарларға тапсырыстар берушілермен комиссиялық және тапсырма бойынша шарттар жасайды.
Республиканың сыртқы экономикалық кешенін реформалау жағдайында оған нарық конъюнктурасын, маркетингтік қызметті жақсы білетін, келісімдердің халықаралық қалыптары мен жағдайларын сақтайтын шетелдік делдалдар кең түрде тартылуда. Әсіресе, тәжірибесі жеткіліксіз өндірушілерге сыртқы экономикалық байланыстардың қулықтарын терең сезініп, білу қиындыққа түседі. Сондықтан республикада сыртқы экономикалық салада ұйымдасқан делдалдық қызметтің болуы аса маңызды болып саналады.
Дата добавления: 2015-12-21; просмотров: 1; Мы поможем в написании вашей работы! |
Мы поможем в написании ваших работ!