Корпаративтік желілерді жобалау

КІРІСПЕ

Желі – бұл көп санды әр түрлі компоненттерден тұратын күрделі жүйе: компьютерлер, концентраттар, маршрутизаторлар, коммутаторлар, программаны қамтамасыз ететін жүйелерден және т.б. Жүйелі интеграторлар мен желі администраторларының негізгі мақсаты, бұл жүйелердің ақпарат ағындарының дұрыс өңделуін және тұтынушыларға қолданбалы мақсатты шешуіне мүмкіндік беруін қадағалау.

Желілі технология – бұл стандартты хаттамалардың келісілген түрі және есептегіш желілердің құрылуына жететін аппаратты – бағдарламалы жабдықтар (мысалы, желілі адаптерлер, драйверлер, кабельдер).

Хаттама (protocol) деп деректе тасымалдау кезінде қолданылатын ережелер мен келісімінің жиынтығын айтады. Ол деректердің дұрыс бағытта тасымалданылуын және ақпарат алмастыру үрдісіне қатысушыларды: барлығының осы деректерді дұрыс түсінуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Сонымен, хаттама дегеніміз - деректе тасымалдаған кезде тораптың әр түрлі функционалдық бөлшектерінің жұмыс істеу тәртібін, әрекеттесу тәртібін анықтайды.

Жеке түрлі және соларға сай келетін электр байланыстары айқын түрдегі ақпараттың берілісіне жатады: телефонды, телеграфты, факсимильді (қозғалмайтын суреттер) теледидарлы, видеотелефонды, децентралді басылымға арналған газетті сызықтар және т.б.

Электр байланыстарын қабылдайтын/жеткізетін сигналдардың жабдықтарының (аппараттардың) жиынтығы және осы сигналдарды тарататын ортаны электр байланыстарының жүйесі немесе телекоммуникациялық жүйелер деп атайды. Аймақтың орналасуына, функциясына және бағынуына байланысты біріктірілген телекоммуникациялық жүйелердің жиынтығын электр байланыстарының желілері (байланыс желісі) немесе телекоммуникациялық желілер деп атайды. Қазіргі уақытта телекоммуникациялық желіге: телефонды желіні, теледидарлы желіні, мәліметтерді беру желісін (компьтерлі желі) жатқызуға болады.

Телефонды желілер интерактивті қызметтер атқарады (interactive services), себебі, сөйлесіп жатқан екі абоненттер (немесе бірнеше абонеттер, егер ол конференция болса) кезек-кезек белсенділік көрсетеді.

Кез– келген байланыс желісі байланыстардың түйіндерінің жиынтығынан тұрады. Желінің негізгі функциясы, берілген мекен-жайға хабарламаны жеткізу болып табылады, сонымен қатар жеткізу жылдамдығы немесе уақыты,сенімділігі, бағасы жағынан сапалы көрсеткіштері болуы керек.

І.ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ

Хаттамалардың түрлері:

Транспорттық хаттамалар:ТСР — Transmіssіon Control Protocol/Іnternet Protocol (мәліметтерді тапсыруды басқаратын хаттама) және басқа – компьютерлер арасындағы мәліметтерді беруді басқарады.

Маршруттық хаттамалар: ІР — Іnternet Protocol (Интернет хаттамасы) және басқа – мәліметтердің дұрыс беруін қадағалайды, мәліметтердің адрестерін өңдейді.

Тораптық адресті қолдану хаттамасы: DNS – Domaіn Name System (Аттардың доменді жүйесі) және басқа компьютердің бірегей адресін анықтауын қамтамасыз етеді.

Қолданбалы сервис хаттамасы: ҒТР – Fіle Transfer Protocol (файлдарды тапсыру хаттамасы), НТТР – Hyper Text Transfer Protocol (гипертекстті тапсыру хаттамасы), TELNET және басқа — әртүрлі қызметке қол жету үшін қолданылады: компьютерлер арасында файлдарды беру, WWW-ға қамсыз ету.

Шлюздік хаттамалар: EGP – Exterіor Gateway Protocol (ішкі шлюздік хаттама) және басқа – торап арқылы маршрут пен тораптың жағдайы туралы ақпаратты тасымалдауға көмектеседі; сондай-ақ локальды тораптарға мәліметтерді өңдейді.

Почталық хаттамалар: РОР – Post Offіce Protocol (почтаны қабылдау хаттамасы), SMPT – Sіmple Maіl Protocol Transfer (почтаны тапсыру хаттамасы) – почталық хабарларды тапсыру үшін қолданылады.

Хаттамалар мынандай топтарға жіктеледі:

Базалық хаттамалар (TCP мен IP) Интернет компьютерлері арасында кез келген типтегі электрондық хабарламаларды физикалық түрде тасымалдауға жауап береді. Бұлар бір-бірімен өте тығыз байланыста жұмыс істейтін болғандықтан, оларды көбінесе бірге жазылатын TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol – тасымалдауды басқару хаттамасы/желіаралық хаттама) терминімен белгілейді. Интернет TCP/IP хаттамасын пайдаланады. Бұл хаттама тасымалданатын мәліметтерді қалай пакеттерге бөлу керектігін, олардың қалай құрылатынын, қажетті компьютерге сол пакеттердің жеткенін қалай бақылауға болатынын, мәліметті тасымалдау кезінде қате кетсе, оны қалай дұрыстайтынын және де басқа шараларды қалай жүргізу қажет екендігін анықтайды. Негізінде, TCP/IP хаттамасы біртұтас IP-адрестер кеңістігін пайдаланатын мыңдаған жеке желілерді бір-бірімен байланысытырып тұрады. Мұндағы желілердің барлығы да тең құқықты, басқару мен қаржы жағынан тәуелсіз болып саналады;

Қолданбалы хаттамалар жоғары деңгейде боп есептеледі, бұлар Интернеттің арнайы қызмет баптарының – HTTP (Hyper Text Transfer Protocol – гипермәтінді тасымалдау хаттамасы) хаттамасының, FTP (File Transfer Protocol – файлдарды тасымалдау хаттамасы) хаттамасының, TELNET (алыстан қатынасу) хаттамасының, электрондық поштаның SMTP және POP 3 тәрізді хаттамаларының, т.б. жұмысын қамтамасыз етеді. FTP компьютерлер арасында екілік және мәтіндік файлдарды тасымалдау мүмкіндігін береді. Ол ең «ежелгі» қолданбалы хаттамаға жатады, өйткені ДК тұтынушыларының ең алғашқы талаптарының бірі – осындай қызықты программалар мен құжаттар алмасу болатын. Осы әрекетті FTP хаттамасы атқарады.

1.1 RIP хаттамасына қысқаша шолу

· RIP -қабылдаушы түйін адресі;

o қайталап орындалатын трансляциялар саны (хоптар), 1-ден 15-ке дейін;

o жолдағы келесі бағыттауыштың RІР-адресі;

o әрбір жол үшін жеткізу уақыты;

o бағыттауыштағы ақпараттың өзгеру уақыты (өмір сүру уақыты).

RIP хаттамасы ішкі бағыттауыштың қашықтық-векторлық хаттама болып табылады. RIP анықталған жолдардың әрқайсысы үшін ретрансляциялар санын тауып, ол ақпаратты ең тиімді жолды таңдау үшін қолданады. Егер RIP ретрансляциялар санын қадағаламаған болса, шексіздікті есептеу мәселесі туар еді. Кейбір желілерде арнаға ену мүмкіндігі болмаған жағдайда, RIP логикалық циклге әкелетін басқа жақсы жолды тізбектей іздеуді бастайды. Мұндай цикл шексіз қайталана беруі мүмкін. Ұқсас жағдайларды болдырмау үшін, RIP 1-ден15-ке дейінгі мәндерді қабылдайтын ретрансляциялар санағышын пайдаланады.

RIP салыстырғанда OSPF “екінші буынның хаттама” болып табылады және көптеген артықшылықтары бар: OSPF желіге ауырлық тудырмайды, үлкен желілерді қолдайды, “сөзшең” емес және жіберуші түйін мен қабылдаушы түйін арасында көптеген жолдарды табады.

· Әрбір арнаға өз салмағы беріледі (ретрансляциялар саны);

· Ретрансляциялар санына шек қойылады (хоптар) — 65535;

· Әрбір түйіннің төбесінде берілген түйін орналасқан, желілік жолдарының бұтақ тәріздес қоры бар;

· Егер бірдей салмақгы жолдар кездессе, жүк олардың арасында бөлінеді;

· Бағьптауыш кестелерін кең тарату оларда өзгеріс пайда болғаңда ғана орындалады;

· Бағыттауыш кестелеріндегі өзгерістер туралы хабарлама олармен байланысты бағыттауыштарға ғана жіберіледі, “өзің оқы да ары қарай жібер” әдісі, ол желіге түсетін жүкті азайтады.

Route бұйрығы статикалық бағыттауыш кестесін құруға және модификациялауға арналған ТСР/IР-дің утилитасы. Бұл бұйрықтың синтаксисі (жазылуы):

Rote [[-f] [-p] [бұйрық] [адресат] [маска] [көмей] [метрика]] Параметрлерінің мәні төмендегідей:

-f - көмейлерге арналған барлық жазбаларды жою. Егер параметр басқалармен қабаттас қолданылса, онда алдымен көмейлерге арналған жазбаларды жою орындалады;

-р - турақты жазбаларды қосу (add бұйрығының көмегімен). Жүйе қайта жүктелген кезде, қосылған жазбалар сақталмайды. Барлық тұрақты жолдар print бұйрығының көмегімен экранға шығарылады.

бұйрық - келесі төрт бұйрықтың біреуі болуы мүмкін: print (жолдар тізімдерін шығару), add (жолды қосу), delete (жолды жою), change (бар жолды өзгерту);

адресат - көрсетілген бұйрық жіберілетін компьютер;

маска - көрсетілген жолдың бағыныңқы желісінің маскасын анықтайды. Бастапқы мәні 255.255.255.255;

көмей - көрсетілген жол үшін көмейді анықтайды;

метрика - бағыттауыш кестесіндегі метрика өрісіне мәнді орнату. 1 ден 9999-ға дейінгі кез-келген мән берілуі мүмкін.

Tracert бұйрығы - бағыттауышты тексеретін және пакеттердің уақытын өлшейтін, командалық жолдан қолданылатын TCP/IР-дің утилитасы. Бұл бұйрықтың синтаксисі (жазылуы):

[-d] [-h ретрансляция_саны][-j жүйелер тізімі][-w тайм-аут] жүйе аты.

Парамтрлерінің мәні төмендегідей:

-d - ІР-адрестерді жүйе атына көшірмейді;

-h -ретрансляция_саны - жүйені іздеу кезіндегі қайталап орындалған трансляциялардың максималды мүмкін саны;

-j - жүйелер_тізімі - көрсетілген жүйелер тізімінің ішінен жолды еркін таңдау;

-w - тайм_аут - әрбір жауапты көрсетілген миллисекунд күту;

жүйе_аты — оған баратын жолды іздеп отырған жүие аты.

Tracert - жолды тексеруге арналған өте ыңғайлы утилита. Оны жолдардың әрекеттесу жылдамдығын анықгауға да қолдануға болады.

1.2 RIP таңдау ережесі

1. Болашаққа жоспарлаңыз. Бірінші және маңыздысы: өз желіңізді болашақта оңай ұлғайтуға болатындай мүмкіндік беретін класты таңдаңыз.

2. Бірегейлікке көз жеткізіңіз. Сіздің желіңіздің бағыттауышқа қосылған әрбір сегментінің жеке желілік идентификаторы болуы керек.

3. Кейінге сакталған адрестерді қолданбауға тырысыңыз. Олардыңкейбіреуі Интернетте RIP адрес ретінде дұрыс қолданылмауы мүмкін. Мысалы, А класының 127 желілік адресі диагностикалық мақсатқа сақталған. Кейінге сақгалған адрестер тізімін Internic Web-түйініндегі http//ds.internic.netадресі бойынша табуға болады.

4. RIP адрес ретінде 0 -дер (0-дерден түратын октет) және 255 (1-лерден түратын октет) сандарын пайдалануға болмайды.

Классыз үлгі

Қолдануға болатын адрестік кеңістіктің тиімділігін арттырудың қажеттігі IP адрестеудің жаңа классыз домен бағыттауыш үрдісін CIDR (Classless Inter-Domain Routing) құруға жағдай жасады. Интернетке қосылган ЖЕЖ-сінде 2000 компьютер бар болсын. Адрестік кеңістікті қосу үшін сізге С класының 8 адресі бір В класы керек. Бірақ В класына 65534 түйін сияды – бұл сіздің қажетіңізден анағұрлым көп. Erep C класының 8 адресін пайдалансаңыз, ол желілерді қосқан кезде, қызметші ақпараттың трафикті толтырып жіберу проблемасы туады.

Басқаша 32-ні екі бөлікке — 21 және 11 түрінде бөлуге болар еді, 2¹¹=2046 адрестер, бұл 21 битті бір желі және бағыттауыш кестесіне оған қызмет көрсету үшін бір ғана жазба түседі. Адрестік кеңістікті бөлу процесін жеңілдету үшін бағыныңқы желі маскалары қолданылады.

Анықтама. Бағыныңқы желі - RIP адрестің түйін идертификаторын сақтайтын бөлігінен желі идентификаторын сақтайтын бөлігіне бірнеше биттің көшірілуінің көмегімен құрылган желі немесе желі идентификаторы.

Анықтама. Бағыныңқы желінің маскасы — адрестердегі қанша биттің желі идентификаторы үшін пайдаланылатынын көрсететін 32-биттік адрес.

Желілік маска төмендегі қағидаға сай құрылады:

1. Желі нөміріне сәйкес позицияда биттер орнатылған (1).

2. Түйін нөміріне сәйкес позицияда биттер орнатылмаған (0).
CIDR үлгісінде жазуды ыңғайлы ету үшін IР адресті a.b.c.d./n,
түрінде көрсетеді, мұндағы a.b.c.d -IP адрес; n – желілік бөліктегі биттер саны. Мысал. IP адрес 137.158.128.0/17 берілген, яғни, бағыныңқы желі маскасындагы 17 бірлік (желі идентификаторы), 15 0-дер (түйін идентификаторы) және ол 255.255.128. 0.-ге тең.

1.3 RIP Хаттамасынң тарихы

RIP алгоритм маршрутизациясы (алгортим Беллмана – Форда) – ең бірінші ARPANET желісі 1969 жылы жұмыс істеген.

RIP хаттамасына қарсы – Gateway Information Protocol, пакет бөлігі PARC Universal Packet болып табылады. RIP версиясы - routed (route daemon) атаумен, ғаламтор хаттамасын қамтитын Unix операциялық жүйесімен BSDпакеті қосылды.сондай-ақ басқада өндірістермен,осы хаттаманың версиясын атқарушысы болып табылады. Қорыта келгенде RFC 1058 құжатында унифицирленген.RIP протоколы кеңею болып табылатын RIP-2 (RFC 2453) хаттамасы 1994 жылы жұмыс істеді, IPv6 жұмысы үшін RIPng версиясы жасалды.

RIP — транзиттік участкіде маршрутизацияның метрикасының сапасымен дистанционды –векторлы маршрутизациялар атымен аталатын хаттама қамтиды. RIP — 15 рұхсат етілген (16 метрикасы «шексіз үлкен метриканы»)құптың максимальді саны.Әр бір RIP-маршрутизатор 30 секунд сайын маршрутизацияның өзінің толық кестесінің желісіне қояды. RIP 3-ші деңгейде (желілік) TCP/IP стекінде UDP порт 520 қолданып жұмыс жасайды. Қазіргі таңда байланыс арасында RIP — маршрутизатордың хаттамысның сапасына ең тиімді емес шешім.

RIP пакеттінің форматы

Command (1)

Version (1)

Routing Domain

RIP Entry (20)

(0 болуы тиіс) (2)

Command— бұл датаграмма командасын анықтайды. (1 — request; 2 — response

Version— бұл формат пакеттінің вирсия санының анықтайды.

Routing Domain — RIP идентификатор – жүйесі тиісті хабарламаның автономды жүйе саны.

RIP Entry (RTE) — бұл RIP маршруттық ақпаратты , және RIP пакеті 1ден 25ке дейін RIP Entry қамтуға болады.

RIP Entry форматы RIP-1 хаттамалар үшін

кейін Version = 1.

0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15		16		17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Address family identifier (2)																	must be zero (2)
IPv4 address (4)																		Must be zero (4)
Must be zero (4)																Metric (4)

· Address family identifier (AFI) — үлгі мекен жайы AF_INET, 2-ге тең, әдетте тек дыбыс қолданылады. (т. б. IP хаттамасы қолданылады )

· Must be zero— ноль болу керек

· IPv4 address — IP мекен жайын орнын белгілеу

· Metric — метрика маршруты

ІІ.ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ

Корпаративтік желі бір үлкен мекемеге қызмет етеді.Корпаративті желінің құрылымы Ethernet немесе Token ring түрінде ТЕЖ өзімен ұсынатын қосымша желілер қатары болады және бір немесе бірнеше жақын орналасқан бөлмелерде орналасқан әрқайсысы бөлек блатын бөлімшелерді қамтамасыз етеді;қосымша желілер қатынау серверінің көмегімен бір-біріне өзара байланысқан;сыртқы териториялық желіге шығысы бар.

Курстық жұмысқа тапсырма:

-операциялық жүйені таңдау;

-есептеулер негізінде кәсіпорын төңіректік желісінің рационалды,иілгіш құрылымдық сұлбасын жетілдіру;

-мәліметтерді қорғау қажетті деңгейін қамтамасыз ету;

-бастапқы мәндерде көрсетілген хаттаманың негізгі принциптерін жазу.

Желіні жобалау үшін бастапқы мәндер

Бөлімше тарауында кәсіпорынның бас директоры тұр.Бөлімшелер құрамына төрт бөлім кіреді,олардың біреуі –бастыққа тікелей бағынатын арнайы бөлім.Әр бөлім бағынуда әр түрлі бөлімшелер санынан құралады.Әр бөлімшеде,өз кезегінде штатты –тізбекті кестеге байланысты қызметкерлер өз қызметтерін атқарады.Бөлімшеде барлығы М адам жұмыс істейді,оның әр қайсысына қолдануга дербес компьютер бөлінген.Бөлімшенің ұйымның құрылымдық 1 суретте келтірілген .Желіні жобалауға арналған бастапқы мәндер 1-ші кестеде.

Кесте-1

2-нұсқа

M	n₁_{директор}_үшін	n₂_{директор}_үшін	n₁_{бөлім 1 үшін}	n₂_бөіл₁_үшін
35	45	22	26	21
n₁_бөлім_2,3,4	n₂_бөлім_2,3,4	n₁_{бөлімшелер үшін}	n₂_{бөлімшелер үшін}	N
38	11	8	11	8

Хаттама:RIP

Корпаративтік желілерді жобалау

Ethernet негізінде желіні жобалау кезінде кейбір факторларды ескеру қажет: желі үшін ең маңызды тапсырмалар, желінің өткізу жолағы, ақпараттық ағындардың сипаттамасы мен тарату тәсілі, жұмыс орнының саны және оларды кеңейту мүмкіндіктері. Бұл көрсеткіштер құрылуына және ТЕЖ монтажына, сонымен қатар, толығымен желі кескін үйлесіміне әсер етеді.

Төңіректік желілердегі жалғаулар келесі буын технологияларында қолдануға өтуге бүгін орындалатын негіздердің бірі болып табылады. Дәстүрлі ТЕЖ кішігірім станция санының пайдаланушыларымен ресурстарды бірігіп қолдануға есептелінген (әдетте 50–ге дейін). Бөлінетін ресурстар санына файлдар мен шет аймақтық құрылғылар жатады (принтер, модем және т.б.). Күре жол суреті бұндай желілерде айқын белгіленген жарылғыш пейілі сондықтан, жолақтың барлық тұтынушыларының арасында бөлініп қолдану жұмыстың елеулі түрде баяндауына алып келеді. Ethernet және token ring стандартты желілік құрылғалар қатынауын бөлінетін тарату ортасына реттейді. Құрылғылардың бірі желіде мәліметтерді тарату кезінде алынған барлығы өз мәліметтерін желіде таратуына талаптанбай таратылу аяқталуын күтулері қажет.

Бұндай қатынауды бөлу сұлбасы файлдар немесе принтерлерді қолдануын біріктіру үшін кішігірім желелерде ортаға өте тиімді. Бүгін төңіректік желілердің көлемі мен күрделілігі біраз өсті,ал құрылғылар саны мыңдықпен өлшенеді. Тұтынушылардың сұраныстың өсуімен үйлестіруде детерминистік емес сипаттама дәстүрлі желілік сәулеті (Ethernet және token ring сияқты) желілік қосымшалар мүмкіндігін шектей бастайды. ТЕЖ жалғаушы Ethernet және token ring негізінде бар ТЕЖ өмірін ұзартуға қаблетті белгілі технология болып саналады. Жалғауыш жетістігі болып буындалу желілерінде – буындағы станциялар санының маңызды азаюымен өте майда үзінділерге бөлінумен қортылады. Кішігірім буын күре жолды шеттету әр тұтынушыға қол жетерлік жолақ көпдүркін өрістеуге әкеліп соғады, ал виртуалды ТЕЖ (VLAN) қолдауды едәуір жүйенің иілгіштігін арттарады.

Корпаративтік желілерді жобалау кезінде оны көп қабатты пирамида түрінде көрсеткен жөн. Бұл пирамиданың қабаттары бір-бірімен байланысты және тікелей ықпал көрсеткенімен, әдетте әр қабат сәйкесінше кәсіптің мамандары және фирмаларымен автаномды жобаланады. Бұндай жағдайда кез келген кескін үйлесімді иілгіштеп құруға мүмкіндік бар, ол жеткілікті қарапайым түрде тапсырушы қолданып қойған жағдайға байланысты мәселені шешуге рұқсат етіледі, мысалы, кез келген МҚБЖ (мәліметтер қоймасымен басқару жүйесі) қолданып, басқа мәліметтер қоймасымен жұмыс үшін өз персоналын қайта есепке алғысы келмейді.

Осы кезде кез-келген басқа қабаттар сипаттамасының қабатын жобалау кезінде, жоба шешімдерінің қабылдануына ықпал көрсететін жиынтық түрде бастапқы мәндер сияқты алынады. Мысалы, қосымшаларды жобалау кезде кэсіпорын билігіндегі әбден аныкталған тұрарлық диапазонда бүгінгі жалғауыш жабдығын қамтамасыз ете алатын жылдамдық ескеріледі. Көліктік жүйені өндеушілер күре жол туралы ынталы мәліметтермен бағдарланады. Олар кәсіпорында бар қосымшаларды және осы бір-екі жылда әрекетке ендіруге белгіленген қосымшаларын құра алады.

Тапсырыскер/сервер моделінде байланыс желі бойынша екі облыска бөлінеді: тапсырыскер жағы және сервер жағы. Тапсырыскер ақпаратты немесе басқа сервер қызметінен сұраныс жасайды. Сервер өз кезегінде, тапсырыскер сұранысына қызмет жасай бастайды. Көбіне тапсырыскер/сервер моделінің әр жағы сервер, сондай-ақ тапсырыскер. сияқты бір-бірінің функцияларын атқара алады. Компьютерлік желіні құру барысында корпоративтік желіні құра отырып, сізге қандай жабдық пен бағдарламалық қамтамасыздандыру өажетекенін анықтайтын әртүрлі құрамдас бөліктерді таңдау қажет. Компьютерлік желі - бұл қазіргі кезге сай іскер инфрақұрылым бөлінбес бөлігі, ал корпоративтік желі - компьютерлік желіде қолданылатын қосымшалардың бірі, және ол желінің құрамдас бөлігін таңдауды анықтайтын жалгыз фактор болмауы керек. Internet құрамдас бөліктері үшін қажетті желіде бар оның сәулетін өзгертпейтіндей етіп толықтырулар болуы керек.

Кәсіпорын жағдайымен баланысты барлық желі бір ғана қабатта орналасады жэне желі сегменттерінің арақашықтыгы репитерлерді қолдану талап етілмеуі үшін онша алшақ болмайды 1-суретте корсетілген.

Сурет-1 Бөлме жоспары

ТЕЖ - ні сервермен бірге жобалау кезде оның орнатылуына келесі факторлар әсер етеді :

-шуыл деңгейі жоғарғы болғандықтан сервер ла ым түрде басқа қызмет статцияларынан бөлек орнатылады ;

- техникалық қызмет етілуіне серверге тұрақты қатынасты қамтамасыз ету қажет;

- ақпаратты қорғау пікірлері бойынша серверге қатынасуды шектету талап етіледі ;

-желілік әкімшілік әрдайым сервер жұмысын қадалай алады кәне серверге қызмет етілуді болдыра алады .

2.2 Операциялық жүйені тандау

Төңіректік желі қалыпты жұмыс істеуі үшін оның тиісті деңгейде жұмыс қабілеттілігін қолдау талап етіледі. Ол үшін мәліметтерді сақтау орнықтьшықты болдырмау жүйесінде құру қажет. Бірлестік қызметкерлерінің Іnternet. Ауқымды Желісіне қауіпсіз шығуы. Қатынау кұқығын шектету. Офистан тыс жерде қолайлы жұмыс (үйде, жолда жэне т.б.). Әр қызметкер үшін кез келген ақпаратқа жылдам қатынау. Кең қолданыстағы комьютерлік бақтьщ бар болуы дербес компьютерлердің, сондай-ақ желілік компьютерлердің әртүрлі операциялық жүйелерді қолдануына алып келді. Қазіргі кезде бұл: windows Server 2003, Nowell NetWare , Unix ,Linuxx.

Желілік экімшілік және желімен басқарудың тапсырмаларын шешу үшін операциялық жүйелерді таңдауды негіздеу қажет.

2.3 ТЕЖ жобалау реті

ТЕЖ жобалау үшін жобаланатын желіні өңдеуге қажет кәсіпорынның ақпараттық ағынын анықтау қажет.

Бір ақпаратгық байланыстың ақпараттық жүктемесі берілген бөлімше және сонымен байланысты әр бөлімше арасында екі бағытта да құжат айналымы бойынша анықталады.

Бастапқы ақпарат тасушы болып 2000 әріпті-санды белгілер мен кемтіктері бар А4 пішінінде стандартты бет саналады. 8-битті кодалау кезінде осындай беттің ақпараттық сыйымдылығы Е=200*8=16000 бит тең болады.

Бір ұйымдық байланыстың ақпараттық сағаттық жүктемесі тең болады, бит/с өлшенеді:

ИН_св= (1)

мұндагы Е құжат стандартты бетінің ақпараттық

сыйымдылығы;

n₁- бір сағат ішінде берілген бөлімшіге түсетін беттер саны ;

n₂- бір сағат ішінде бөлімшелерге жіберілген мәліметтері бар беттер саны.

Кәсіпорынның барлық бөлімшелері үшін ұйымдық байланыстың ақпараттық сағаттық жүктемесі (1) формуласымен анықталады. Ең алдымен 2, 3, 4 бөлімдердің ішкі ақпараттық сағаттық жүктемелерін есептеу керек.

Директор: ИН_{св директор}=

Бөлім :ИН _{св бөлім}= = 191,1бит\с

Бөлімше : ИН_{св бөлімше}=

3,4 бөлім ИН_{св 2,3,4 бөлім}=

2, 3, 4 бөлімдерінің барлық ұйымдық байланыстың сағаттық ақпараттық жүктемесінің қосындысы тең болады:

(2)

Мұндағы N - кәсіпорын сұлбасындағы ұйымдық байланыс бөлімдерінің

саны.

Ары қарай директор жұыс станциясының ұйымдық байланысының ақпараттық сағаттық жүктемелер есептеулері орындалады, жүктемелер ' қосындысы кәсіпорындағы барлық бқлімдердің барлық ақпараттық сағаттық жүктемелерінің көбейтуімен анықталады.

Жалпы жүктеменің ИН_£,_макс, жобаланатын желінің негізгі технологиясының пайдалы өткізу қабілеттілігін анықтау үшін қажетті бастапқы болып саналатын ең максималды мән таңдалады.

Желідегі жалпы өткізу қабілеттілігі С_р келесі формула арқылы анықталады:

(3)

мұндагы k₁=(1.1/1.5) - хаттамалар стегінің хаттамалық артықтылыгын

есепке алатын коэффициент, тәжірибеленетін желіде өлшенген; стек үшін ТСР/ІР k₁ 1.3;

k₂- келешекте желінің кеңею үшін артық өнімділік коэффициенті, эдетте k₂ 2;

C_p= 1.3 2 * 1066.8 = 277.68бит/с

Логикалық жобаланган есептеуіш желілер.

ТЕЖ үшін есептеуіш желінің логикалық құрлымы жүктеу коэффициентін есептелуінің негізінде анықталады және желілік технологиялар соңымен таңдалады; есептеуіш желінің логикалық сұлбасы өңделеді.

ТЕЖ үшін тиісті есептеулер келесі тізбек бойынша орындалады:

-төңіректік есептеуіш желісінің құрлымдық емес жүктеме коэффициенттінің анықталуы:

P_н= С_р/С_макс(4)

мұндағы С_макс – желінің негізгі технологияның максималды өткізі қаблеттілігі.

Р_н =

Сонымен қатар, ТЕЖ (қақтағыс домені) мүмкін жүктемесінің талаптарының орындалуын тексеруді орындау қажет, ол келесі теңдеу арқылы жүзеге асырылады:

мұндағы P_н(д.н) –ТЕЖ логикалық буынының желісінің немесе қақтағыс

домендердің құрлымдық емес жүктемесінің коэффициенті.
Егер (5) талабы, орындалмаса, логикалық ТЕЖ құрлымын орындау қажет (бір қақтығыс доменін бірнешеге бөлу):

- әр интерация орындалу талаптарын қадағалай отырып (2), желіні әр логикалық буындарға бөлу тізбегі ( мысалы, бір қақтығыс доменін екі қақтығыс доменіне бөлу):

Желі логикалық буындарға (сегмент) көпірлер, жалғауыштар және бағыттауыштар көмегімен бөлінуі мүмкін.

Cурет – 2. Кәсіпорынның құрылымдық емес желісі

Ethernet төңіректік желісі бойынша мәліметтерді таратау үшін Carrier Sense Multiple Accеss with Collision Detection (CSMA/CD) алгоритмІ қолданылады.

Қатынау процедурасы CSMA/CD процедурасының тарату ортасына екі негізге көзқараспен құрылады.

-тасушы сигналын бақылау (Carrier Sense)

-қақтығысты табу (Collision Detection)

Қатынау процедурасы CSMA/CD процедурасының тарату ортасына екі негізге көзқараспен құрылады.

-тасушы сигналын бақылау (Carrier Sense)

-қақтығысты табу (Collision Detection)

Қорытынды

Мен бұл курстық жұмыста теориялық бөлімде хаттамалар туралы мәліметтерді қарастырдым. Қорыта келе хаттама (protocol) деп деректе тасымалдау кезінде қолданылатын ережелер мен келісімінің жиынтығын айтады. Ол деректердің дұрыс бағытта тасымалданылуын және ақпарат алмастыру үрдісіне қатысушыларды: барлығының осы деректерді дұрыс түсінуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Сонымен, хаттама дегеніміз - деректе тасымалдаған кезде тораптың әр түрлі функционалдық бөлшектерінің жұмыс істеу тәртібін, әрекеттесу тәртібін анықтайды.

RIP (Routing Information Protocol) – бағыттық (маршруттық) ақпарат хаттамасы) және OSPF (Open Shortest Path First – «бірінші боп қысқа бағыттар (маршруттар) ашылады») – IP-желілердегі бағытауыш (маршрутизация) хаттамалары.
RIP - орындалуы қарапайым болғандықтан, қазіргі кезге дейін кең тараған алғашқы хаттама. RIP хаттамасы ішкі бағыттауыштың қашықтық-векторлық хаттама болып табылады. RIP анықталған жолдардың әрқайсысы үшін ретрансляциялар санын тауып, ол ақпаратты ең тиімді жолды таңдау үшін қолданады. Егер RIP ретрансляциялар санын қадағаламаған болса, шексіздікті есептеу мәселесі туар еді. Кейбір желілерде арнаға ену мүмкіндігі болмаған жағдайда, RIP логикалық циклге әкелетін басқа жақсы жолды тізбектей іздеуді бастайды.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Олифер В., ОлиферН., Компьютерные сети.

Принципы,технологии,протоколы.-СПб.:Питер,2006-958с.

2.Таненбаум Э.., Компьютерные сети.-СПб.:Питер,2007-992с

3. Норенков И.П. Трудоношин В.А. Телекоммуникционные технологии и сети.2-е изд., испр. И доп.-М.: Изд-во МГТУ им. Баумана,2000.-248с.

4.Ғаламтор

Дата добавления: 2018-02-15; просмотров: 1081; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:

Мы поможем в написании ваших работ!