Канца ХVІІІ – пачатк а 60-х гг. ХІХ ст.

Семінар 1. Першыя звесткі па гісторыі Беларусі.

Назапашванне гістарычных ведаў

 

План

1. Старажытнарускія летапісы,

2. Лівонскія хронікі і скандынаўскія сагі пра падзеі на тэрыторыі Беларусі.Польскія храністы аб гісторыі беларускіх земляў.

3. Беларуска-літоўскія летапісы XV – XVI стст. і іх ідэйна-палітычная накіраванасць.

4. Сярэдневяковая публіцыстыка і яе уяўленні аб гісторыі Беларусі

5. Адлюстраванне гісторыі беларускіх зямель у мемуарах, нататках замежных дыпламатаў і падарожнікаў XV – XVIІ стст.

Рэкамендаваная літаратура

 

1. Беларускія летапісы і хронікі / укладанне У.Арлова. – Мн.: Беларускі кнігазбор, 1997. – С. 25 – 428.

2. Вялікае княства Літоўскае: энцыклапедыя. У 2 т. Т. 1. – Мн.: БелЭн, 2005. – 688 с.

3. Гісторыя беларускай літаратуры. Старажытны перыяд. – Мн.: Выш. шк., 1985. – С. 66 – 83.

4. Грыцкевіч, В. Шляхі вялі праз Беларусь: нарыс / В.Грыцкевіч, А.Мальдзіс. – Мн.: Маст. літ., 1980. – 272 с.

5. Дакументы і матэрыялы па гісторыі Беларусі ў сярэднія вякі (VI – XV ст.) / пад рэд. Г.В.Штыхава. – Мн.: Народная асвета, 1998. – 191 с.

6. Загарульскі, Э.М. Заходняя Русь. ІХ – ХІІІ ст. / Э.М.Загарульскі. – Мн.: Універсітэцкае, 1998. – С. 18 – 109.

7. Златоструй. Древняя Русь Х – ХІІІ вв. – М.: Мол. гвардия, 1990. – С. 36 – 105.

8. Інфляцкія хронікі // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. – Мн.: БелЭн, 1996. – Т. 3. – С. 501.

9. Капыскі, З.Ю. Беларуска-літоўскія летапісы як помнікі гістарычнай думкі / З.Ю.Капыскі // Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. – 1986. – № 4. – С. 80 – 88.

10. Котлярчук, А. Швэды ў гісторыі й культуры беларусаў / А.Котлярчук. – Мн.: Энцыклапедыкс, 2002. – 296 с.

11. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма): учеб. пособие / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – С. 5 – 15.

12. Материалы по истории СССР для семинарских и практических занятий. Вып. 1: учеб. пособие. – М.: Высш. школа, 1985. – С. 207 – 298.

13. Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыкл. даведнік. – Мн.: БелЭн, 1995. – 671 с.

14. Пашуто, В.Т. Образование Литовского государства / В.Т.Пашуто. – М.: Изд-во АН СССР, 1959. – С. 9 – 77, 127 – 148.

15. Рассадзін, С.Я. Землі амаль невядомыя: Будучая Беларусь паводле антычных манускрыптаў / С.Я.Рассадзін. – Мн.: Полымя, 1996. – 95 с.

16. Санько, С. Загадкавая краіна Артанія / С.Санько, Х.Кашкурэвіч // Імя тваё Белая Русь / уклад. Г.М.Сагановіч. – Мн.: Полымя, 1991. – С. 172 – 180.

17. Седов, В.В. Происхождение и ранняя история славян / В.В.Седов. – М.: Наука, 1979. – С. 29 – 32.

18. Семянчук, А.А. Беларуска-літоўскія летапісы і польскія хронікі: вучэб. дапам. / А.А.Семянчук. – Гродна: ГрДУ, 2000. – 161 с.

19. Чамярыцкі, В.А. Таямніцы Полацкага летапісу / В.А.Чамярыцкі // Архівы і справаводства. – 1999. – № 1. – С. 31 – 37; № 2. – С. 17 – 21; № 3. – С. 37 – 43.

20. Улащик, Н.Н. Очерки по археографии и источниковедению истории Белоруссии феодального периода / Н.Н.Улащик. – М.: Наука, 1973. – С. 16 – 62.

21. Чамярыцкі, В.А. Беларускія летапісы як помнікі літаратуры / В.А.Чамярыцкі. – Мн.:Навука і тэхніка, 1969. – 191 с.

22. Ючас, М.А. Хроника Быховца / М.А.Ючас // Летописи и хроники. – М.: Наука, 1974. – С. 220 – 231.

23. Юхо, Я.А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі: вучэб. дапам. / Я.А.Юхо. – Мн.: Універсітэцкае, 1992. – С. 4 – 17.

Тэматыка рэфератаў

1. Звесткі антычных аўтараў аб старажытным насельніцтве на тэрыторыі Беларусі.

2. Звесткі арабскіх географаў і гісторыкаў аб старажытных славянах.

3. Праблема полацкага летапісання.

 

Семінар 2. Развіццё гістарычных ведаў

У другой палове ХVI – ХVІІІ стст.

 

План

1. Мацей Стрыйкоўскі – першы гістарыёграф Вялікага княства Літоўскага.

2. Развіццё гістарычнай думкі ў ВКЛ у XVII – першай палове XVIIІ ст.

3. Гістарычныя даследаванні ў ВКЛ у другой палове XVIIІ ст.

4. Беларусь у асвятленні расійскай гістарыяграфіі ХVІІІ ст. В.М.Тацішчаў, М.М.Бантыш-Каменскі. С.І.Богуш-Сестранцэвіч. 

Рэкамедаванаялітаратура

1. Бирало, А.А. Философская и общественная мысль в Белоруссии и Литве в конце ХVІІ – середине ХVІІІ в. / А.А.Бірало. – Мн.: БГУ, 1971. – 179 с.

2. Бирало, А.А. Философские проблемы в науке эпохи Просвещения в Белоруссии и Литве / А.А.Бірало. – Мн.: БГУ, 1979. – 160 с.

3. Блинова, Т.Б. Иезуиты в Беларуси. Роль иезуитов в организации образования и просвещения / Т.Б.Блінова. – Гродно: ГрГУ, 2002. – 427 с.

4. Вялікае княства Літоўскае: энцыклапедыя. У 2 т. – Мн.: БелЭн, 2005. – Т. 1. – 688 с.

5. Дзяржаўнасць і права Беларусі са старажытных часоў да канца ХVІ ст. Ч. 1: Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права феадальнай Беларусі / Я.А.Юхо. – Мн.: Серыя «Гісторыя Бацькаўшчыны», дадатак да часопіса «Права і эканоміка», 2001. – 104 с.

6. Караў, Д.У. Беларуская і польская гістарыяграфія ў ХVІ – ХХ стст. / Д.У.Караў // Беларусика = Albaruthenika: Кн. 3: Нацыянальныя і рэгіянальныя культуры, іх узаемадзеянне. – Мн.: Навука і тэхніка, 1994. – С. 242 – 251.

7. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма) / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – С. 16 – 20.

8. Лабынцаў, Ю.А. Пачатае Скарынам: Бел. друк. літ. эпохі Рэнесансу / Ю.А.Лабынцаў. – Мн.: Маст. літ., 1990. – 333 с.

9. Мысліцелі і асветнікі Беларусі: энцыкл. даведнік. – Мн.: БелЭн, 1995. – 671 с.

10. Подокшин, С.А. Философия истории М. Стрыйковского / С.А.Подокшин // Беларусика = Albaruthenika: Кн. 3: Нацыянальныя і рэгіянальныя культуры, іх узаемадзеянне. – Мн.: Навука і тэхніка, 1994. – С. 287 – 290.

11. Рогов, А.И. Русско-польские культурные связи в эпоху Возрождения. (Стрыйковский и его хроника) / А.И.Рогов. – М.: Наука, 1966. – 310 с.

Тэматыка рэфератаў

1. Даследаванне гісторыі ў часы Стафана Баторыя.

2. Выданнекаляндароў у Беларусі ў ХVІІІ ст.

Семінар 3. Беларусь у г істарычн ых даследаваннях

канца ХVІІІ – пачатк а 60-х гг. ХІХ ст.

 

План

1. «Рамантычная» школа І.Лялевеля.

2. Станаўленне беларускага крыніцазнаўства ў першай трэці ХІХ ст.

3. Гістарычныя звесткі пра Беларусь у працах рускіх гісторыкаў канца XVIIІ – пачатка ХІХ ст.

4. Дзейнасць урадавых установаў Расійскай імперыі па вывучэнні мінулага Беларусі.

5. Расійская гістарыяграфія другой трэці ХІХ ст. аб гісторыі ВКЛ.

6. Вывучэнне гісторыі «мясцовымі» даследчыкамі Беларусі і Літвы ў п.п. ХІХ ст.

 

Рэкамендаваная літаратура

 

1. Аксамітаў, А.С. З душой славяніна: Жыццё і дзейнасць З.Я.Даленгі-Хадакоўскага / А.С.Аксамітаў, Л.А.Малаш. – Мн.: Полымя, 1991. – 151 с.

2. Алексеев, Л.В. Археология и краеведение Белоруссии ХVІ в. – 30-е годы ХХ в. / Л.В.Алексеев. – Мн.: Беларуская навука, 1996. – С. 19 – 78.

3. Басевич, А.М. ИоахимЛелевель: польский революционер, демократ, ученый / А.М.Басевич. – М.: Изд. соц.-экономич. лит., 1961. – 192 с.

4. Габрусевіч С.А. Прафесар Ігнат Анацэвіч. Жыццё. Спадчына: гіст. нарыс / С.А.Габрусевіч, С.В.Марозава. – Гродна: ГрДУ, 2005. – 216 с.

5. Дзяржаўнасць і права Беларусі са старажытных часоў да канца ХVІ ст. Ч. 1: Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права феадальнай Беларусі / Я.А.Юхо. – Мн.: Серыя «Гісторыя Бацькаўшчыны», дадатак да часопіса «Права і эканоміка», 2001. – 104 с.

6. Ермаловіч, М. Тацішчаўскія звесткі пра Беларусь / М.Ермаловіч // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. – 1976. - № 2. – С. 33 – 35.

7. Живописная Россия: Отечество наше в его земельном, историческом, племенном, экономическом и бытовом значении: Литовское и Белорусское Полесье: Репринт. Воспроизведение изд. 1882 г. – 2-е изд. – Мн.: БелЭн, 1994. – 550 с.

8. Запрудскі, І.М. Адам Кіркор як гісторыкбеларускайлітаратуры / І.М.Запрудскі // Роднае слова. – 2000. – № 4. – С. 18 – 19.

9. Запрудскі, І.М. «Заваявацьсабесвабоду…» / І.М.Запрудскі // Настаўніцкая газета. – 2002. – 7 верас.

10. Историография истории России до 1917 года: учеб. для студ. высш. учеб. заведений: В 2 т. – М.: ВЛАДОС, 2003. – Т. 1. – С. 261 – 268. 

11. Историография истории южных и западных славян: учеб. пособие. – М.: МГУ, 1987. – 262 с.

12. История Вильнюсского университета (1579 – 1979) / ред. кол.:Й.Кубилюс, С.Лазутка. – Вильнюс: Мокслас, 1979. – 373 с.

13. Караў, Дз. Пачаткі беларускага крыніцазнаўства / Дз.Караў // Спадчына. – 1994. – № 1. – С. 4 – 14.

14. Карев, Д.В. Белорусская историография в конце ХVІІІ – начале 60-х годов ХIХ в. / Д.В.Карев // Очерки истории науки и культуры Беларуси IХ – начала ХХ в. / П.Т.Петриков [и др.]. – Мн.: Наука и техника, 1996. – С. 24 – 39.

15. Карев, Д.В. У истоков белорусской национальной историографии. Конец ХVІІІ – 50-е годы ХІХ в. (Историческая наука Белоруссии и Литвы времён Т.Нарбута) / Д.В.Карев // Наш радавод: матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі «Царква і культура народаў Вялікага княства Літоўскага і Беларусі ХІІІ – пачатку ХХ стст.». – Гродна, 1990. – Кн. 5 (ч. 2). – С. 199 – 252.

16. Каханоўскі, Г.А. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў ХVІ – ХІХ стст. / Г.А.Каханоўскі. – Мн: Навука і тэхніка, 1984. – С. 23 – 72.

17. Каханоўскі, Г.А. Тэадор Нарбут і Беларусь / Г.А.Каханоўскі // Чырвоная змена. – 1989. – 18 ліст.

18. Каханоўскі Г.А. Руплівец нашай старасветчыны: Яўстах Тышкевіч / Г.А.Каханоўскі, А.Г.Каханоўскі. – Мн.: Навука і тэхніка, 1991.

19. Кісялёў, Г.В. Героі і музы: Гіст.-літ. Нарысы / Г.В.Кісялёў. – Мн.: Маст. літ., 1982. – 255 с.

20. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма): учеб. пособие / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – 175 с.

21. Мелешко, Е.И. Концепция исторического развития белорусских земель в трудах П.О.Бобровского / Е.И.Мелешко // Вестник ГрГУ. Серия 1. – 2000. – № 2. – С. 43 – 50.

22. Мысліцелі і асветнікіБеларусі: энцыкл. даведнік. – Мн.: БелЭн, 1996. – 671 с.

23. Ненадавец, А. Тэадор Нарбут / А.Ненадавец. – Мн.: Полымя, 1996. – 63 с.

24. Нечухрин, А.Н. Отечественные историки – уроженцы Гродненщины / А.Н.Нечухрин. – Гродно: ГрГУ, 1989. –31 с.

25. Попков, Б.С. Польский ученый-революционер ИоахимЛелевель / Б.С.Попков. – М.: Наука, 1974. – 212 с.

26. Пыпин, А.Н. История русской этнографии / А.Н.Пыпин. Т. 4. Белоруссия и Сибирь. – Мн.:БелЭн, 2005. – 256 с.

27. Цітоў, В. С. Этнаграфічнаяспадчына. Беларусі. Традыцыйна-бытавая культура: вучэб.–метад. дапаможнік / В.С.Цітоў. – Мн.: Беларусь, 1997. – 207 с.

28. Юхо, И. Татищев о Белоруссии / И.Юхо // Неман. – 1989. – № 3. – С. 174 – 176.

Тэматыкарэфератаў

1. ПоглядыІ.Лялевеля на гісторыю ВКЛ і Расіі.

2. Віленскіуніверсітэт – центр гістарычнагавывучэнняБеларусі ў першайтрэці ХІХ ст.

3. В.М.Тацішчаўабгістарычныхпадзеях на тэрыторыіБеларусі.

4. А.К.Кіркор як даследчыкмінулагасвайго краю.

5. Т.Нарбутабгісторыі ВКЛ.

6. Уклад братоўТышкевічаў у развіццёархеалогіі і краязнаўстваБеларусі.

7. ДзейнасцьВіленскайархеалагічнайкамісіі.

 

Семінар 4. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі ў

Я гг. ХІХ – пачатку ХХ ст.

 

План

1. Русіфікатарская палітыка ўрада пасля паўстання 1863 г. Дзейнасць Віленскай археаграфічнай камісіі.

2. «Заходнерусізм» і яго прадстаўнікі ў расійскай гістарыяграфіі.

3. Ліберальны кірунак у расійскай гістарыяграфіі.

4. Станаўленне нацыянальных гістарыяграфічных школ.

 

Рэкамендаваная літаратура

 

1. Алексеев, Л.В. Археология и краеведение Беларуси ХVІ в. – 30-е годы ХХ в. / Л.В.Алексеев. – Мн.: Беларускаянавука, 1996. – С. 81 – 173.

2. Беларускі фальклор: энцыклапедыя: У 2 т. Т. 1. – Мн.: БелЭн, 2005. – 768 с.

3. Беларусы: У 8 т. Т. 3: Гісторыяэтналагічнагавывучэння. – Мн.: Беларускаянавука, 1999. – С. 51 – 256.

4. Булахов, М.Г. Е.Ф.Карский: Жизнь, научная и общественная деятельность / М.Г.Булахов; под ред. В.И.Бобковского. – Мн.: Изд-во БГУ, 1981. – 271 с.

5. Вялікае княства Літоўскае: энцыклапедыя. – Мн.:БелЭн, 2005. – 688 с.

6.Гануш, А.Г. Мітрафан Доўнар-Запольскі / А.Г.Гануш, П.С.Кручок; пад рэд. В.Ф.Кушнера. – Мн.: Агенцтва «Геронт – А», 1995. – 29 с.

7. Грушевский, М.С. История украинского народа. Автобиография / М.С.Грушевский. – М.: Монолит-Евролинц-Традиция, 2002. – 416 с.

8. Гулак, А.А. Ідэі заходнерусізму ў «Гісторыі беларускага краю» Пятра Бяссонава / А.А.Гулак // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – №4. – С. 34 – 37.

9. Дзяржаўнасць і права Беларусі са старажытных часоў да канца ХVІ ст. Ч. 1: Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права феадальнай Беларусі / Я.А.Юхо. – Мн.: Серыя «Гісторыя Бацькаўшчыны», дадатак да часопіса «Права і эканоміка», 2001. – 104 с.

10. Историография истории южных и западных славян: учеб. пособие для студ. высш. учеб. заведений. – М.: Изд-во МГУ, 1987. – С. 50 – 65.

11. Евгений Ляцкий: материалы к биографии / подготовка текстов и публикация С.И.Михальченко. – Брянск: Изд-во БГПИ, 2000. – 176 с.

12. Карев, Д.В. Академик М.К.Любавский. Судьба и наследие / Д.В.Карев // Наш радавод. – Гродна, 1994. – Кн. 6. – Ч. 3. – С. 450 – 619.

13. Карев, Д.В. Белорусская историография во второй половине ХІХ – начале ХХ в. / Д.В.Карев // Очерки истории науки и культуры Беларуси ІХ – начала ХХ в. / П.Т.Петриков [и др.]. – Мн.: Наука и техника, 1996. – С. 40 – 47.

14. Карев, Д.В. Белорусская историография в эпоху капитализма (1861 – 1917 гг.) / Д.В.Карев // Наш радавод. – Кн. 3. – Ч. 1. – Гродно, 1991. – С. 49 – 115.

15. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма): учеб. пособие / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – С. 20 – 62.

16. Коялович, М.О. История русского самосознания по историческим памятникам и научным сочинениям / М.О.Коялович. – Мн.: Лучи Софии, 1997 . – 688 с.

17. Кушнер, В. Стваральнікканцэпцыібеларускайнацыянальнайгісторыі / В.Кушнер // Беларускігістарычнычасопіс. – 2004. – №9. – С. 53 – 59.

18. Лаппо, И.И. Витебский центральный архив и его издание / И.И.Лаппо // Журнал Министерства народного просвещения. – 1904. – С. 326 – 356.

19. Ластоўскі, В. Кароткая гісторыя Беларусі / В.Ластоўскі. – Мн.: Універсітэцкае, 1993. – 126 с.

20. Лінднэр, Р. Гісторыкі і ўлада: Нацыятворчыпрацэс і гістарычнаяпалітыка ў Беларусі ХІХ – ХХ ст. / Р.Лінднер. – СПб.:Неўскіпрасцяг, 2003. – С. 70 – 146.

21. Литвинский А. Западноруссизм в российской историографии второй половины ХIХ – начала ХХ веков / А.Литвинский, Д.Карев // СтэфанБаторый у гістарычнай памяці народаў Усходняй Еўропы. – Гродна: ГЦДУЕ, 2004. – С. 195 – 324.

22. Любавский, М.К. Отзыв о сочинении И.И.Лаппо «ВКЛ во второй половине ХVI столетия. Литовско-Русский повет и его сеймик» (Юрьев, 1911), составленный профессором М.К.Любавским / М.К.Любавский. – Пг.: Типогр. Импер. АН, 1912. 

23. Михальченко, С.И. Киевская школа: Очерки об историках / С.И.Михальченко. – Брянск: Изд-во БГПИ, 1994. – 76 с.

24. Новік, Н.Я. Выкладаннегісторыі ў навучальныхустановахдарэвалюцыйнайБеларусі / Н.Я.Новік // Гісторыя: праблемывыкладання. – 2001. – №1. – С. 39 – 51.

25. Пыпин, А.Н. История русской этнографии. Т. 4: Белоруссия и Сибирь / А.Н.Пыпин. – Мн.:БелЭн, 2005. – 256 с.

26. Цвікевіч, А. «Западнорусизм»: Нарысы з гісторыі грамадскай мысьлі на Беларусі ў ХІХ – пачатку ХХ ст. / А.Цвікевіч. – Мн.: Навука і тэхніка, 1993. – 352 с.

27. Цыхун, А.П. Акадэмік з вёскі Лаша. Я.Ф.Карскі: краязн.-біягр. Нарыс / А.П.Цыхун. – Гродна, 1992. – 76 с.

28. Черепица, В.Н. М.О.Коялович. История жизни и творчества / В.Н.Черепица. – Гродно: ГрГУ, 1988. – 328 с.

29. Турук, Ф. Белорусское движение. Очерк истории национального и революционного движения белоруссов / Ф.Турук. – М.: Типография Под/отдела Инвалидов, 1921. – 141 с.

30. ЭнцыклапедыягісторыіБеларусі. У 6 т. – Мн.: БелЭн, 1993. – Т. 3. – С. 19 – 21.

31. Яцкевіч, З. Віленская археаграфічная / З.Яцкевіч // Беларуская мінуўшчына. – 1994. – № 2. – С. 32.

Тэматыка рэфератаў

1. Падрыхтоўка і выданне гістарычных крыніц па гісторыі Беларусі ў 60-я гг. ХІХ – пачатку ХХ ст.

2. Заходнерускаягістарыяграфія ў пачатку ХХ ст. (1905 – 1915 гг.).

3. Я.Ф.Карскі – прадстаўнікліберальнайгістарыяграфііканца ХІХ – пачатку ХХ ст.

4. Гістарычная школа М.К.Любаўскага.

 

Семінар 5. Гістарычная навука БССР у 1919 – 1941 гг.

 

План

1. Фармаванне арганізацыйных асноваў гістарычнай навукі ў БССР.

2. Падрыхтоўка гістарычных кадраў у даваенны перыяд.

3. Укараненне марксісцка-ленінскай метадалогіі. Барацьба з яўрэйскімі гісторыкамі-марксістамі ў 20-я – пач. 30-х гг. ХХ ст.

4. Барацьба з беларускімі нацыянальнымі гісторыкамі ў 20-я – пач. 30-х гг. ХХ ст.

 

Рэкамендаваная літаратура

1. Брыгадзін, П.І. Усевалад Ігнатоўскі: Палітычны дзеяч, вучоны / П.І.Брыгадзін, І.Д.Мацяс. – Мн.: Полымя, 1998. – 96 с.

2. Достижения исторической науки в БССР за 50 лет (1919 – 1969 гг.): краткий очерк / под ред. И.С.Кравченко и З.Ю.Копысского. – Мн.: Наука и техника, 1970. – С. 21 – 22.

3. Гануш, А.Г. Мітрафан Доўнар-Запольскі / А.Г.Гануш, П.С.Кручок; пад рэд. В.Ф.Кушнера. – Мн.: Агенцтва «Геронт – А», 1995. – 30 с.

4. Ігнаценка, І. Усевалад Ігнатоўскі і яго час / І.Ігнаценка, А.Кароль. – Мн., 1991.

5. Советская историография. – М.: Российск. гуманит. ун-т, 1996. – 592 с.

6. Інстытут беларускай культуры. – Мн., 1993.

7. Інстытут гісторыі Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі: (Да 70-годдзя ўтварэння) / М.П.Касцюк [і інш.]. – Мн.: Экаперспектыва, 1999. – 107 с.

8. Лінднэр, Р. Гісторыкі і ўлада: Нацыятворчы працэс і гістарычная палітыка ў Беларусі ХIХ – ХХ ст. / Р.Лінднэр. – СПб.: Неўскі прасцяг, 2003. – С. 147 – 236.

9. Михнюк, В.Н. Становление и развитие исторической науки Советской Белоруссии (1919 – 1941 гг.) / В.Н.Михнюк; под ред. П.Т.Петрикова. – Мн.: Наука и техника, 1985. – С. 3 – 201.

Тэматыкарэфератаў

1. У.І.Пічэта – арганізатар гістарычнай навукі БССР.

2. Уклад У.М.Ігнатоўскага ў арганізацыю гістарычнай навукі БССР.

3. Уплыў грамадска-палітычнай сітуацыі другой паловы 20-х – 30-х гг. ХХ ст. на развіццё гістарычнай навукі БССР.

4. Навуковая дзейнасць М.В.Доўнар-Запольскага ў савецкі перыяд.

5. Укараненне марксісцка-ленінскай метадалогіі ў гістарычную навуку БССР.

 

Семінар 6. Даследаванне айчыннай гісторыі

ў 1919 – 1941 гг.

 

План

1. Станаўленне археалагічнай навукі ў БССР.

2. Абагульняючыя працы па гісторыі Беларусі.

3. Даследаванне гісторыі Беларусі феадальнага перыяду ў даваенны час.

4. Праблемы гісторыі Беларусі капіталістычнага перыяду ў беларускай гістарыяграфіі даваеннага часу.

5. Гісторыя Кастрычніцкай рэвалюцыі і грамадзянскай вайны ў беларускай савецкай гістарыяграфіі 20 –30-х гг. ХХ ст.

 

Рэкамендаваная літаратура

1. Алексеев, Л.В. Археология и краеведение Беларуси ХVI в. – 30-е годы ХХ в. / Л.В.Алексеев; под ред. Б.А.Рыбакова. – Мн.: Беларуская навука, 1996. – С. 174 – 191.

2. Брыгадзін, П.І. Усевалад Ігнатоўскі: Палітычны дзеяч, вучоны / П.І.Брыгадзін, І.Д.Мацяс. – Мн.: Полымя, 1998. – 96 с.

3. Вяргей, В.С. Археалагічная навука ў Беларускай ССР, 1919 – 1941 гг. / В.С.Вяргей. – Мн.: Навука і тэхніка, 1992. – 144 с.

4. Гануш, А.Г. Мітрафан Доўнар-Запольскі / А.Г.Гануш, П.С.Кручок; пад рэд. В.Ф.Кушнера. – Мн.: Агенцтва «Геронт – А», 1995. – 30 с.

5. Грыцкевіч, А. Погляды Усевалада Ігнатоўскага на гісторыю Беларусі феадальнага перыяду / А.Грыцкевіч // Беларусика = Albaruthenika: Кн. 3: Нацыянальныя і рэгіянальныя культуры, іх узаемадзеянне. – Мн.: Навука і тэхніка, 1994. – С. 64 – 70.

6. Достижения исторической науки в БССР за 50 лет (1919 – 1969 гг.): Краткий очерк / под ред. И.С.Кравченко и З.Ю.Копысского. – Мн.: Наука и техника, 1970. – С. 21 – 22.

7. Достижения исторической науки в БССР за 60 лет / Л.Д.Поболь [и др.]; под ред. З.Ю.Копысского, П.Т.Петрикова.– Мн.: Наука и техника, 1979. – С. 5 – 11.

8. Ігнаценка, І.М. У.М.Ігнатоўскі: грамадска-палітычная і навуковая дзейнасць / І.М.Ігнаценка, А.С.Кароль // Весці АН БССР. Серыя грамад. навук. – 1991. - № 2. – С. 71 – 78.

9. Ігнаценка, І. Усевалад Ігнатоўскі і яго час / І.Ігнаценка, А.Кароль. – Мн., 1991.

10. Іофэ, Э. Даследчык эпохі феадалізму / Э.Іофэ // Беларуская мінуўшчына. – 1996. – № 6. – С. 40 – 42.

11. Иоффе, Э.Г. В.И.пичета как историк социально-экономического развития Белоруссии в эпоху феодализма (ХVI – первая половина ХVII века). Автореф. дис. на соиск. уч. степ. канд. ист. наук: 07.00.09. – Мн., 1974. – 21 с.

12. Иоффе, Э.Г. Из истории белорусской деревни (Советская историография социально-экономического развития белорусской деревни ХVII – первой половины ХІХ века) / Э.Г.Иоффе. – Мн.: Ураджай, 1990. – 248 с.

13. Копысский, З.Ю. Белоруссия феодального периода в советской историографии 20-х годов / З.Ю.Копысский // Советское славяноведение. – 1988. – № 4. – С. 60 – 65.

14. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма): учеб. пособие / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – С. 63 – 93.

15. Гісторыя Беларусі: з 1795 г. да вясны 1917 г.: вучэб. дапам. / І.І.Коўкель [і інш.]. – Мн.: Аверсэв, 2001. – С. 11 – 28.

16. Кузьменка, У. Акадэмік У.І.Пічэта: выпрабаванне лёсам / У.Кузьменка, В.Скалабан // Беларускі гістарычны часопіс. – 2003. – № 6. – С. 11 – 18.

17. Кушнер, В. Стваральнік канцэпцыі беларускай нацыянальнай гісторыі / В.Кушнер // Беларускі гістарычны часопіс. – 2004. – № 10. – С. 53 – 60.

18. Лінднэр, Р. Гісторыкі і ўлада: Нацыятворчы працэс і гістарычная палітыка ў Беларусі ХIХ – ХХ ст. / Р.Лінднэр. – СПб.: Неўскі прасцяг, 2003. – С. 147 – 236.

19. Михнюк, В.Н. Становление и развитие исторической науки Советской Белоруссии (1919 – 1941 гг.) / В.Н.Михнюк; под ред. П.Т.Петрикова. – Мн.: Наука и техника, 1985. – 286 с.

20. Панютич, В.П. Историография аграрной истории Беларуси 1861 – 1917 гг.: монография / В.П.панютич. – Мн.: ГНУ «Институт истории НАН Беларуси», 2005. – 262 с.

21. Панюціч, В. «На парэформеннай Беларусі развіццё аграрнага ладу мела капіталістычны характар» / В.Панюціч // Навіны Беларускай акадэміі навук. – 1992. – 27 лістап.

22. Спірыдонаў, М.Ф. Асноўныя праблемы гісторыі сялянства Беларусі ХІV – ХVІ стст. у савецкай гістарыяграфіі / М.Ф.Спірыдонаў // Весці АН БССР. Серыя грамад. навук. – 1990. – № 1. – С. 107 – 114.

23. Токарев, Н. «Его работы сохраняют свою научную ценность» / Н.Токарев // Навіны Беларускай акадэміі навук. – 1992. – 25 верас.

24. Шумейко, М.Ф. Неопубликованная монография М.В.Довнар-Запольского «История Белоруссии» как историографический источник / М.Ф.Шумейко // Наш радавод. – Гродна, 1991. – Кн. 3. – Ч. 1. – С. 120 – 124.

25. Яноўскі, А. «Я аддаваў усе свае сілы будаўніцтву БДУ…» / А.Яноўскі // Беларускі гістарычны часопіс. – 2003. – № 6. – С. 3 – 10.

Тэматыка рэфератаў

1. Гістарычная канцэпцыя У.І.Пічэты.

2. Гістарычная канцэпцыя У.М.Ігнатоўскага.

3. Праблема паўстання 1863 г. у беларускай савецкай даваеннай гістарыяграфіі.

4. Вывучэнне Заходняй Беларусі ў беларускай савецкай даваеннай гістарыяграфіі.

 

Семінар 7. Гістарычная навука БССРу сярэдзіне 40-х – 80-я гады ХХ ст.

 

1. Падрыхтоўка кадраў гісторыкаў у БССР. Аднаўленне дзейнасці ВНУ пасля завяршэння Вялікай Айчыннай вайны. Гістарычныя факультэты. Асаблівасці атрымання вышэйшай гістарычнай адукацыі. Падрыхтоўка кадраў вышэйшай кваліфікацыі па гістарычным навукам. Дзейнасць аспірантуры.

2. Цэнтры гістарычнай навукі ў БССР. Інстытут гісторыі АН БССР. Інстытут гісторыі партыі пры ЦК КПБ. Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору АН БССР. Развіццё гістарычнай навукі ва універсітэтах рэспублікі.

3. Уплыў грамадска-палітычнай сітуацыі на развіццё гістарычнай навукі ў сярэдзіне 40 – пачатку 50-х гадоў ХХ ст. Палітызацыя і ідэалагізацыя гістарычнай навукі. Палітычныя кампаніі другой паловы 40-х гадоў па барацьбе з нацыяналізмам і касмапалітызмам. Пастанова ЦК ВКП(б)Б “Аб рабоце ЦК КП(б)Б” (1947 г.). “Тэзісы аб асноўных пытаннях гісторыі БССР” (1948 г.). Падрыхтоўка і выданне “Гісторыі Беларускай ССР” (у 2 т.).

4. Асаблівасці беларускай савецкай гістарыяграфіі ў сярэдзіне 50-х – 80-я гг. ХХ ст. ХХ з’езд КПСС і яго роля ў пераасэнсаванні гісторыі савецкага грамадства. Пашырэнне партыйнага ўплыву на гістарычную навуку. Падрыхтоўка і выданне абагульнячых прац па гісторыі БССР у 70 – 80-я гг. Асноўныя кірункі даследаванняў. Актуальная тэматыка даследаванняў. Барацьба з “буржуазнымі фальсіфікацыямі” гісторыі Беларусі.

5.Асноўныя напрамкі развіцця і дасягненні гістарыяграфіі гісторыі Беларусі ў пасляваенны перыяд

А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі першабытнага перыяду.

Б.Гістарыяграфія гісторыі Беларусі ранняга сярэдневякоўя.

В.Гістарыяграфія гісторыі Беларусі феадальнага перыяда.

Г. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі капіталістычнага перыяда.

Д. Распрацоўка праблем гісторыі Беларусі савецкага часу ў пасляваенны перыяд.

літаратура:

Абавязковая:

1.Белазаровіч, В.А. ГістарыяграфіягісторыіБеларусі :дапаможнік / В.А.Белазаровіч ; падагульн. рэд. І.П.Крэня, А.М.Нечухрына. – Гродна :ГрДУ, 2006. С.185 – 344.

2.Лінднэр Р. Гісторыкі і ўлада: нацыятворчыпрацэс і гістарычнаяпалітыка ў Беларусі ХІХ – ХХ ст. /Пер. з ням. Л.Баршчэўскага; нав.рэд. Г.Сагановіча. Выд.2. СПб., 2005

3.Петриков,П.Т. Очерки новейшей историографии Беларуси (1990-е - начало 2000-х годов) / П. Т. Петриков; НАН Беларуси, Ин-т истории. - Минск: Белорусская наука, 2007. - 291 с.

4.ЭнцыклапедыягісторыіБеларусі. Т.1-6. - Мн. , 1993-2003.

дадатковая:

1. Беларусь у гады ВялікайАйчыннайвайны: Праблемыгістарыянрафіі і крыніцы. Зб. арт. Мн.,1999.

2. ВялікаекнястваЛітоўскае: Энцыклапедыя. У 2 т. Мн.,2005-2006.

3. ГісторыяБеларусі: У 6 т. Т.1, 3, 4, 5 Мн.,2000, 2004, 2005, 2006

4. Грыцкевіч В. Падчаркаідэалогіі: Беларускаягістарыяграфія з 30-х гг. ХХ ст. да нашыхдзён // Чырвонаязмена. 1992. 30 сакавіка – 5 красавіка. №14.

5. Достижения исторической науки в БССР за 50 лет (1919-1969 гг.): Краткий очерк. Мн.,1970.

6. Институт истории АН Беларуси: Краткий очерк. Мн.,1992.

7. Историография истории СССР: Эпоха социализма. Учеб. для вузов. Мн.,1982.

8. Копысский З.Ю., Чепко В.В. Историография БССР: Эпоха феодализма. Мн.,1986.

9. Михнюк В.Н. Становление и развитие исторической науки Советской Белоруссии (1919 – 1941 гг.). Мн.,1985.

10. Михнюк В.Н., Петриков П.Т. Историческая наука БССР, 80-е годы. Мн.,1987.

11. Навука БССР за 50 год. Мн.,1968.

12. Очерки истории исторической науки в СССР. Т.1-5. М., 1955-1985.

13. Петрыкаў П.Асноўныя этапы гістарыяграфііБеларусі// Беларускігістарычнычасопіс. 2003. №4. С.34-42

14. Сяргеева Г.Г., Петрыкаў П.Ц., Міхнюк У.М. Гісторыяславянскіхнародаў ў працахбеларускіхсавецкіхдаследчыкаў. Мн.,1988.

Семінар 8. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі ў 90-я гг. XX – пачатку ХХІ ст.

 

1. Гістарычная навука Рэспублікі Беларусь.

2. Асноўныя дасягненні гістарыяграфіі гісторыі Беларусі ў канцы ХХ – пачатку ХХІ ст.Фарміраванне гістарычных школ у гістарычнай навуцы Беларусі.

3. Гісторыя Беларусі ў даследаваннях беларускай эміграцыі.

літаратура:

Абавязковая:

5.Белазаровіч, В.А. ГістарыяграфіягісторыіБеларусі :дапаможнік / В.А.Белазаровіч ; падагульн. рэд. І.П.Крэня, А.М.Нечухрына. – Гродна :ГрДУ, 2006. С.185 – 344.

6.Лінднэр Р. Гісторыкі і ўлада: нацыятворчыпрацэс і гістарычнаяпалітыка ў Беларусі ХІХ – ХХ ст. /Пер. з ням. Л.Баршчэўскага; нав.рэд. Г.Сагановіча. Выд.2. СПб., 2005

7.Петриков,П.Т. Очерки новейшей историографии Беларуси (1990-е - начало 2000-х годов) / П. Т. Петриков; НАН Беларуси, Ин-т истории. - Минск: Белорусская наука, 2007. - 291 с.

8.ЭнцыклапедыягісторыіБеларусі. Т.1-6. - Мн. , 1993-2003.

дадатковая:

15. Беларусь у гады ВялікайАйчыннайвайны: Праблемыгістарыянрафіі і крыніцы. Зб. арт. Мн.,1999.

16. Брыгадзін П.И., Мацяс І.Д. УсеваладІгнатоўскі: Палітычныдзеяч, вучоны. Мн.,1998.

17. ВялікаекнястваЛітоўскае: Энцыклапедыя. У 2 т. Мн.,2005-2006.

18. ГісторыяБеларусі: У 6 т. Т.1, 2, 3, 4, 5, 6.  Мн.,2000, 2004, 2005, 2006, 2008

19. Грыцкевіч В. Падчаркаідэалогіі: Беларускаягістарыяграфія з 30-х гг. ХХ ст. да нашыхдзён // Чырвонаязмена. 1992. 30 сакавіка – 5 красавіка. №14.

20. Достижения исторической науки в БССР за 50 лет (1919-1969 гг.): Краткий очерк. Мн.,1970.

21. Институт истории АН Беларуси: Краткий очерк. Мн.,1992.

22. Інстытутбеларускай культуры. Мн.,1993.

23. Историография истории СССР: Эпоха социализма. Учеб. для вузов. Мн.,1982.

24. Копысский З.Ю., Чепко В.В. Историография БССР: Эпоха феодализма. Мн.,1986.

25. Михнюк В.Н. Становление и развитие исторической науки Советской Белоруссии (1919 – 1941 гг.). Мн.,1985.

26. Михнюк В.Н., Петриков П.Т. Историческая наука БССР, 80-е годы. Мн.,1987.

27. Навука БССР за 50 год. Мн.,1968.

28. Очерки истории исторической науки в СССР. Т.1-5. М., 1955-1985.

29. Петрыкаў П.Асноўныя этапы гістарыяграфііБеларусі// Беларускігістарычнычасопіс. 2003. №4. С.34-42

30. Сяргеева Г.Г., Петрыкаў П.Ц., Міхнюк У.М. Гісторыяславянскіхнародаў ў працахбеларускіхсавецкіхдаследчыкаў. Мн.,1988.

 


Дата добавления: 2020-12-12; просмотров: 128; Мы поможем в написании вашей работы!

Поделиться с друзьями:




Мы поможем в написании ваших работ!